Η κ. Ξενογιαννακοπούλου όπως και η κ. Μυρσίνη Ζορμπά, απολύτως συμπαθείς και αξιόλογες κυρίες, κινούνται εδώ και αρκετά χρόνια στον στενό πολιτικό, φιλικό κύκλο του ΣΥΡΙΖΑ. Δεν έχει καμία σημασία ποια ήταν η πολιτική τους ιδιότητα πριν πολύ περισσότερα χρόνια, όταν πέρασαν από το ΠΑΣΟΚ. Επομένως η υπουργοποίησή τους μπορεί να έχει άλλο ενδιαφέρον και να το συζητήσουμε. Αν είναι αξιόλογες, αν μπορούν να παράξουν έργο κλπ. Αλλά το ότι εξ αντικειμένου, επειδή κάποτε υπήρξαν στο χώρο του ΠΑΣΟΚ, διευρύνουν σήμερα το κυβερνητικό σχήμα του ΣΥΡΙΖΑ – ενώ είναι στο φιλικό, πολιτικό κύκλο του – αυτό δεν ευσταθεί.

Αν περιλαμβάνεται ο ΣΥΡΙΖΑ στην ευρύτερη Κεντροαριστερά

Κανένας δεν μπορεί να αγνοήσει ότι στον ΣΥΡΙΖΑ έχουν μετοικήσει εδώ και καιρό και εξακολουθούν να στεγάζονται ευρύτατες, λαϊκές δυνάμεις που είχαν διαδρομή στο χώρο της Κεντροαριστεράς. Γιαυτό και ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα μεγάλο κόμμα σήμερα, γιατί ακριβώς καλύπτει δυνάμεις τέτοιες. Υπ’ αυτήν την έννοια, έχει πολιτικό ενδιαφέρον να δει κάποιος τις εξελίξεις στο χώρο του ΣΥΡΙΖΑ, χωρίς να μας ξεφεύγουν όμως βασικά χαρακτηριστικά του. Π.χ. ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένας χώρος που δεν έχει δηλώσει ποτέ για τον εαυτό του ότι ανήκει σε αυτό το ευρύτερο ρεύμα της Κεντροαριστεράς. Όσο δεν δημιουργούνται οι προϋποθέσεις μιας εκρηκτικού χαρακτήρα ανατροπής στην πολιτική και στη φυσιογνωμία του ΣΥΡΙΖΑ, όποιες απόπειρες ή ενέργειες κάνει να αποτυπώσει διαθέσεις ευρύτερων ανοιγμάτων, δεν θα πετύχουν. Όχι γιατί δεν είναι αξιόλογα κάποια πρόσωπα που μπορεί να προσεγγίζει αλλά γιατί ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ ως πολιτικός οργανισμός πρέπει να υποστεί μεγάλη εσωτερική, ανατρεπτική διαδικασία φυσιογνωμίας και πολιτικής για να μπορέσει να πείσει ότι μετεξελίσσεται.

Για τα νέα ηλικιακά πρόσωπα, της γενιάς των 40άρηδων, που μπήκαν στην κυβέρνηση

Να περιμένουμε να δούμε. Η νεότητα, που είναι αναμφισβήτητα μεγάλη προωθητική δύναμη σε οποιονδήποτε χώρο, νομίζω ότι πρέπει παράλληλα να αποδεικνύει την προωθητική της ορμή. Γιατί υπάρχουν πολύ νέα πρόσωπα και σε ηλικία και σε δραστηριότητες, που ο πολιτικός τους λόγος και η πολιτική τους παρέμβαση έχει ιδιαίτερα στοιχεία γήρανσης. Δεν σημαίνει ότι όποιος είναι νέος σε ηλικία και δραστηριότητες, είναι νέος και σε πολιτική ωριμότητα.

Για την παροχολογία

Ίσως είναι μια από τις πιο χαρακτηριστικές περιόδους, αυτή της έκθεσης Θεσσαλονίκης, όπου η υποσχεσιολογία και η παροχολογία αγγίζει και τις δυο πλευρές και την κυβέρνηση και την αντιπολίτευση. Και έχει και ενδιαφέρον. Θα δούμε τι θα πουν. Νομίζω ότι θα μπουν πάλι σε αυτό το παιχνίδι των παροχών, κυρίως η κυβέρνηση βέβαια, η οποία έχει και κάθε λόγο να επιχειρήσει να αλλάξει την εικόνα της, σε μια χειμαζόμενη κοινωνία η οποία πιέζεται οικονομικά ασφυκτικά. Θέλω να κάνω μια παρατήρηση που έχει σημασία. Ακόμα και μια τέτοια –πολλές φορές χωρίς ιδιαίτερο ενδιαφέρον – σύγκρουση υποσχέσεων και παροχολογίας, είναι πολύ προτιμότερη, ακόμα και αν φεύγει έξω από τα όρια του πραγματικού, από αυτό που εγώ φοβάμαι ότι θα ακολουθήσει στην ελληνική πολιτική ζωή μέχρι τις εκλογές. Εκτιμώ ότι θα υπάρξει μια απίστευτη πολιτική αγριότητα, που δεν θα έχουμε ξαναζήσει. Επομένως, χίλιες φορές οι παροχολογίες, ακόμα και αν ξέρω ότι διανθίζονται με πάρα πολλά ψέματα, παρά όσα θα ακολουθήσουν στην επόμενη φάση που εγώ την φοβάμαι.

Για τον διχασμό

Έχει ενσταλαχθεί εδώ και μερικά χρόνια, στην κοινωνία αλλά και ανάμεσα στις πολιτικές δυνάμεις και το πολιτικό σύστημα, ένα πολιτικό μίσος που δεν είχαμε γνωρίσει στο παρελθόν. Έχω ζήσει σκληρές πολιτικές αντιπαραθέσεις στο παρελθόν, οι οποίες όμως είχαν και ένα στοιχείο γραφικότητας. Δηλαδή τη σύγκρουση ανάμεσα σε γαλάζια και πράσινα καφενεία, τα πλαστικά σημαιάκια κλπ. Όλα αυτά ήταν μια σκληρή πολιτική αντιπαράθεση αλλά είχε και στοιχεία που μπορούσε να καταλάβει κάποιος. Τα τελευταία χρόνια δεν είναι έτσι τα πράγματα. Η πολιτική αντιπαράθεση έχει μέσα της ενσταλαγμένο μίσος, το οποίο γεννήθηκε σε μια τραγική περίοδο πολιτικής αγριότητας, όπως ήταν η περίοδος 2012-2015, όπου η πολιτική αντιπαράθεση για πρώτη φορά ενσωμάτωσε στον πολιτικό λόγο στοιχεία απίστευτων πολιτικών ύβρεων και καταγγελιών περί προδοτών, γερμανοτσολιάδων κτλ. Αυτό ακόμα δεν έχει πάει στην άκρη. Και φοβάμαι ότι θα χαρακτηρίσει με ακόμα μεγαλύτερη ένταση και τη νέα περίοδο. Το λέω μήπως και κάνουμε ότι μπορούμε όλοι μας για να φύγουμε έξω και μακριά από πολιτικές αθλιότητες.

Για την ανάγκη δημιουργίας κάτι καινούργιου στον χώρο της Κεντροαριστεράς, όπως δήλωσε στην εκπομπή μας ο Κ. Σκανδαλίδης

Ο αγαπητός μου φίλος ο Κ. Σκανδαλίδης, αν πιστεύει ότι κάτι καινούργιο πρέπει να γεννηθεί, να κάνει ότι μπορεί για να το αφήσει να γεννηθεί. Διότι δεν το αφήσανε να γεννηθεί το καινούργιο. Κάναμε πολύ μεγάλες προσπάθειες και εγώ περισσότερες, τα τελευταία χρόνια για να συγκροτηθεί ο χώρος της μεγάλης δημοκρατικής παράταξης, ο οποίος είναι κατακερματισμένος και η πολιτική απογοήτευση την οποία εισέπραξα δεν είναι μικρή. Και νομίζω ότι όσοι σήμερα διαχειρίζονται σε επίπεδο κορυφής αυτόν τον χώρο, μεταξύ των οποίων και ο αγαπητός μου και εκλεκτότατος συνάδερφος και φίλος Κ. Σκανδαλίδης, έχουν τις ευθύνες τους για το γεγονός ότι αυτή η προσπάθεια δεν αναπτύχθηκε και δεν εδραιώθηκε. Δώσαμε όλες μας τις δυνάμεις για να συγκροτηθεί ένας ευρύτερος μεταρρυθμιστικός, δημοκρατικός χώρος και αυτό το οποίο εισπράξαμε στο τέλος ήταν ένα σχέδιο στήριξης και αναστήλωσης του υπάρχοντος ΠΑΣΟΚ. Δεν πιστεύω ότι είναι κακό αυτό, θεμιτό είναι, τους εκτιμώ και τους σέβομαι τους φίλους του ΠΑΣΟΚ, αλλά δεν ήταν η φιλοδοξία μας αυτή όταν ξεκινήσαμε να κάνουμε τον μεγάλο, δημοκρατικό μεταρρυθμιστικό, μεσαίο χώρο. Ήταν κάτι πολύ ευρύτερο. Μακάρι να γεννηθεί κάτι καινούργιο αλλά ας το αφήσουν να γεννηθεί.

Για το ενδεχόμενο αλλαγής του πολιτικού χάρτη και για το Ποτάμι

Δεν πέτυχε η προσπάθεια συγκρότησης της Κεντροαριστεράς μέσα από το Κίνημα Αλλαγής και πάντα παραμένει ως ζήτημα η ανάγκη συγκρότησης της. Μέσα σε αυτόν τον χώρο λειτουργεί και το Ποτάμι. Πριν 4 χρόνια γεννήθηκε το Ποτάμι με μια πολύ τολμηρή πολιτική πρωτοβουλία. Με την ίδια τόλμη αλλά και με αυτογνωσία πρέπει σήμερα να δει ότι ενδεχομένως ένας ιστορικός κύκλος του Ποταμιού όπως το ξέρουμε, έχει κλείσει. Βασικά στοιχεία της ύπαρξής του έχουν ολοκληρώσει τον κύκλο τους. Και πρέπει να κάνει τις τομές που χρειάζονται για να συμβάλει στο να γεννηθεί το καινούργιο. Νομίζω ότι πολιτικός χώρος υπάρχει. Θα μου πει κάποιος «κι άλλη προσπάθεια;» «πόσες φορές θα το ακούσουμε αυτό;». Πριν μου το πει, το σκέφτομαι και εγώ. Σκέφτομαι πόσο δύσκολο είναι. Αλλά είναι αδήριτη ανάγκη να συγκροτηθεί μια ευρεία, δημοκρατική, μεταρρυθμιστική, κεντροαριστερή παράταξη, με δυνατότητες να παρέμβει στην πολιτική ζωή, αντί να κάθεται στο περιθώριο να παρακολουθεί και να συγκρούονται στο όνομα της άλλοι. Γιαυτό επιμένω.