Άκουσα ότι σας έχει οριστεί κάποιος συγκεκριμένος ρόλος σε αυτή την προσυνεδριακή διαδικασία;

Είδα ένα δημοσίευμα που έλεγε ότι θα αναλάβω την ευθύνη του προσυνεδριακού διαλόγου. Δεν συζήτησε κανένας μαζί μου γι’ αυτό το ζήτημα. Δεν με ρώτησε κανένας. Είδα απλώς αυτό το δημοσίευμα και είπα στους φίλους που μου το είπανε μετά, εκ των υστέρων, ότι εγώ δεν έχω συζητήσει με κανέναν, κανένας δεν μου ζήτησε την γνώμη μου αν είμαι σύμφωνος ή όχι, και γι’ αυτό αυτή η αρμοδιότητα σε ό,τι με αφορά δεν ισχύει. 

Μάλιστα. Άρα προφανώς κάποιοι αποφάσισαν χωρίς εσάς.

Συνήλθε το Πολιτικό Συμβούλιο, μοίρασε τους ρόλους στα ίδια του τα μέλη και είδα ότι εκεί εγώ έχω αναλάβει τον προσυνεδριακό διάλογο. Νομίζω ότι λογικά και στοιχειωδώς έπρεπε να γίνει μια συνεννόηση μαζί μου. Δεν έγινε καμία συνεννόηση. Δεν με ρώτησε κανείς αν θέλω ή αν μπορώ να αναλάβω μια τέτοια ευθύνη και δήλωσα ότι δεν ισχύει σε ότι με αφορά. Τίποτα λιγότερο, τίποτα περισσότερο

Θέλετε; Μπορείτε να το αναλάβετε, αν σας γίνει επίσημη πρόταση;

Είναι μία αρμοδιότητα που επί της ουσίας δεν μου ταιριάζει. Δεν νομίζω ότι είμαι χρήσιμος σε ένα τέτοιο ρόλο. Εάν είχα ερωτηθεί με πάρα πολλή άνεση και πολύ ευγενικά θα έλεγα ‘’παιδιά εγώ δεν μπορώ να το κάνω αυτό, να το αναλάβει κάποιος άλλος’’. Δεν έγινε αυτό, υπάρχει το δημοσίευμα, αναγκάστηκα και εγώ να πω εκ των υστέρων ότι δεν μπορώ να την αναλάβω.

Αισθάνεστε ότι ορισμένα ζητήματα τρέχουν χωρίς να έχουν γίνει και πιο αναλυτικές συζητήσεις και ένας διάλογος και στο εσωτερικό των κομμάτων που συγκροτούν το Κίνημα Αλλαγής ή θα συγκροτήσουν το Κίνημα Αλλαγής; Αισθάνεστε δηλαδή ότι πάτε ίσως πιο γρήγορα ή ενδεχομένως χωρίς συζήτηση;

Όχι. Ξέρετε το πιο γρήγορα δεν σκέφτομαι ότι είναι αρνητικό, γιατί είναι λογικό να θέλει ο πολιτικός σχηματισμός αυτός να συγκροτηθεί και να προλάβει εξελίξεις. Το βλέπω φυσιολογικό αυτό. Απλώς νομίζω ότι πολλά πράγματα γίνονται με κεντρικού τύπου κατευθύνσεις και συνεννοήσεις, χωρίς να απλώνεται αυτή η συνεννόηση, και αυτό εγώ δεν το βρίσκω θετικό. Αλλά εν πάση περιπτώσει, επειδή και τα πράγματα τρέχουνε, αντιλαμβάνομαι ότι αυτοί οι φίλοι που έχουν αναλάβει να είναι στο Πολιτικό Συμβούλιο, πρέπει κάπως να ρυθμίσουν τα πράγματα. Εγώ είχα πει από την αρχή και πιστεύω ότι είχα δίκιο, ότι μερικά πράγματα έπρεπε να έχουν λυθεί πριν προχωρήσουμε στην εκλογή αρχηγού, γιατί θα τα βρούμε μπροστά μας μετά και θα είναι και δύσκολα. Θα αναζητιέται η ευθύνη για το ένα ή το άλλο σε κάποιους, και μπορεί αυτό να είναι και άδικο. Εγώ δεν πρόκειται να το κάνω, απλώς υπό μία έννοια, περιφρουρώ και την δική μου αξιοπιστία και σοβαρότητα. Δηλαδή θέλω κάποιος να με ρωτάει αν αποφασίζει κάτι για μένα. Αλλά από κει και πέρα νομίζω ότι είναι η αρχή, νομίζω ότι αυτές είναι δυσκολίες, εύχομαι να ξεπεραστούν, νομίζω δεν θα υπήρχαν αν είχαμε ακολουθήσει ένα διαφορετικό δρόμο, αλλά ο γέγονε γέγονε τώρα. Σημασία έχει να πετύχει η προσπάθεια. Εγώ σε αυτό είμαι καθαρός, δεν αφήνω δηλαδή τις επιφυλάξεις μου να σκιάσουν την διάθεσή μου να βοηθήσω τώρα. Αλλά μερικά πράγματα πρέπει να τα προσέχουνε.

Για να το διευκρινίσουμε να πούμε, να θυμίσουμε στους ακροατές μας ότι εσείς ήσασταν πάντα της άποψης, ότι θα έπρεπε να προηγηθεί ένα συνέδριο και από κει μετά να ξεκινήσουν οι διαδικασίες για την εκλογή αρχηγού.

Εντάξει θα μπορούσε να μην υπάρχει ένα συνέδριο δηλαδή, με την κλασσική έννοια του συνεδρίου. Αλλά είχα πει ότι στοιχειωδώς πρέπει να συγκροτηθεί ένας σχηματισμός. Τουλάχιστον εγώ έτσι είχα όλη μου την ζωή, σχέση με τον τρόπο που λειτουργεί και ασκείται η πολιτική. Στοιχειωδώς να συγκροτηθεί ένας σχηματισμός και μετά να εκλέξει και τον αρχηγό του με ανοιχτή ψηφοφορία στο λαό και τα λοιπά. Αυτό δεν έγινε αλλά σας ξαναλέω τώρα ότι δεν θέλω να επιμείνω, έχουν τελειώσει, ότι έγινε έγινε, να προχωρήσουμε και ας προχωρήσουμε με τις καλύτερες δυνατές συνθήκες. Απλώς να προσέχουμε και μερικά πράγματα

Κ. Λυκούδη αισθάνεστε ότι ορισμένα πολιτικά ζητήματα έχουν επιλυθεί στις σχέσεις των κομμάτων ή των προσωπικοτήτων που συγκροτούν το Κίνημα Αλλαγής; Το λέω αυτό γιατί έχουμε μπροστά μας το Μακεδονικό. Διάβαζα μία δήλωση του κ. Λοβέρδου, περίπου αναφέρεται στην απόφαση των πολιτικών αρχηγών το 1992. Από τότε μέχρι σήμερα έχουν καταρρεύσει, έχουν γκρεμιστεί και έχουν ξαναστηθεί ενδεχομένως τα πάντα γύρω μας. Αισθάνεστε ότι έχουν γίνει οι σχετικές συζητήσεις, ότι υπάρχουν θέματα στα οποία ο καθένας θα έχει διαφορετική άποψη μέσα σε αυτό το κόμμα;

Δεν αποκλείεται να υπάρξουν τέτοια ζητήματα. Δηλαδή εγώ δεν θέλω να εξωραΐσω τα πάντα, ότι υπάρχει ξαφνικά μια πλήρης ταύτιση επί όλων των θεμάτων, αλλά ξέρετε ότι όταν διάφορες επί μέρους δυνάμεις προχωρούν στην συγκρότηση ενός ενιαίου σχηματισμού, υπάρχουν τέτοια ζητήματα. Εγώ πέρασα τέτοια εμπειρία και στην περίοδο συγκρότησης του Συνασπισμού. Όταν δηλαδή επιμέρους δυνάμεις επιχειρούν να συγκροτήσουν ένα πολιτικό σχηματισμό ενιαίο, όλα αυτά θα υπάρξουν. Σημασία έχει αν υπάρχει η βούληση να ξεπεραστούν και αν υπάρχει η δυνατότητα, έτσι;

Υπάρχουν ορισμένα ζητήματα που είναι και ζωτικά, υπό την έννοια ότι είναι εκκρεμή θέματα που δεν περιποιούν και τιμή στη χώρα. Και αναρωτιέμαι τώρα ποια θα είναι η εικόνα ενός κόμματος, το οποίο βαδίζει προς το συνέδριό του ή βρίσκετε στο συνέδριό του και στην Βουλή οι κοινοβουλευτικές ομάδες, δεν ξέρω αν θα είναι ομογενοποιημένες ή μη, έχουν διαφορετικές θέσεις για ένα θέμα όπως το Μακεδονικό;

Ναι την κρατάω την παρατήρησή σας γιατί είναι σωστή αλλά δεν μπορώ να πω τίποτα περισσότερο τώρα από αυτό που σας είπα πριν. Εύχομαι οι διαφωνίες και η διαφορετικότητα των ιδεών που υπάρχει να καναλιζαριστεί, πως το λένε, να βρούμε έναν τρόπο να υπάρξει μία σύνθεση για να αντιμετωπιστούν τα θέματα, έχοντας πάντα υπόψιν ότι όλοι οι πολιτικοί σχηματισμοί εσωτερικά έχουν προβλήματα και διαφωνίες. Εδώ βλέπουμε τους δύο ισχυρούς χώρους, σήμερα, πολιτικά, όπως είναι οι δύο πρωταγωνιστές ο ΣΥΡΙΖΑ και η Νέα Δημοκρατία που εσωτερικά έχουν προβλήματα διαρκή. Γιατί να μην έχει, υπό μία έννοια, ο υπό σχηματισμό οργανισμός που επιχειρούμε να φτιάξουμε;

Η δική σας θέση σε αυτό το θέμα ποια είναι κ. Λυκούδη;

Εγώ θεωρώ ότι πρέπει να προχωρήσουμε στην υπόθεση του Μακεδονικού, έχοντας κατά νου υπόψιν μας ότι ο ρεαλισμός είναι η μόνη ισχυρή δύναμη για να πετύχεις αποτελέσματα. Δηλαδή πρέπει να είμαστε απολύτως ρεαλιστές, προφανώς υποστηρίζοντας και την ιστορία μας και τις απόψεις μας, αλλά μέσα σε ένα κλίμα ρεαλιστικής προσέγγισης του θέματος, διότι πρέπει επιτέλους κάποια στιγμή να λυθεί το ζήτημα.

Κ. Λυκούδη ένα από τα ζητήματα, ρωτάω καθώς διαβάζω τα σχετικά δημοσιεύματα, δεν ξέρω αν είναι από τα ζητήματα που έχουν ήδη επιλυθεί, επόμενης μέρας για το Κίνημα Αλλαγής υπό την έννοια της κυβερνητικής πρότασης, εκεί υπάρχουν διαφωνίες ή είναι απολύτως αποσαφηνισμένα τα πράγματα;

Υποθέτω ότι θα υπάρξουν διαφωνίες γιατί είναι ίσως το κρισιμότερο ζήτημα για έναν πολιτικό σχηματισμό με ποιο τρόπο και με ποιες συμμαχίες θα συμβάλλει στο θέμα της διακυβέρνησης της χώρας. Αυτό είναι πάρα πολύ σοβαρό ζήτημα και υποθέτω ότι και εκεί θα υπάρξουν διαφορετικές προσεγγίσεις, αν υπάρξουν. Εύχομαι να μην υπάρξουν. Αλλά και αυτές μπορούν άνετα να λυθούν μέσα σε ένα κλίμα δημοκρατικού διαλόγου και προφανώς αποφάσεων της πλειοψηφίας. Αυτό που νομίζω ότι πρέπει να προσέξουμε τώρα είναι στην φάση που γεννιέται αυτός ο οργανισμός, να μην είναι το κυρίαρχο ζήτημα, γιατί κανένας οργανισμός δεν μπορεί να γεννηθεί με αποτελεσματικό τρόπο αν δεν είναι καταρχήν πολιτικά αυτόνομος, αν δεν ψάχνει δηλαδή από την αρχή με ποιον θα πάει και ποιον θα αφήσει. Έχω πει κι άλλη φορά ότι σε αυτό το θέμα, η βασική και σοβαρή απάντηση ενός στελέχους που τον ρωτάνε τι θα γίνει σε αυτό το ζήτημα είναι να λέει ότι εμείς θα λειτουργήσουμε με την αυτονομία την πολιτική που θα έχουμε όταν θα συγκροτηθούμε και με μοναδικό μας κριτήριο ότι πρέπει οπωσδήποτε να συμβάλλουμε στην διακυβέρνηση της χώρας, να μην την αφήσουμε ακυβέρνητη. Αυτό είναι πάρα πολύ βασικό. Τώρα από κει και πέρα, την ώρα που γεννιέσαι να ψάχνεις να βρεις που θα πας, δεν νομίζω ότι είναι πολύ λογικό.

Έτσι όπως σας ακούω πάντως και έχοντας στο μυαλό μου και την τεράστια πολιτική σας εμπειρία για το πως θα κινηθεί το κόμμα το επόμενο διάστημα, πρέπει να σας εξομολογηθώ ότι αισθάνομαι μία σχετική ανασφάλεια, υπό την έννοια ότι πολλά πράγματα τα ακούω και τα αντιλαμβάνομαι λίγο φλου.

Πόσο πιο συγκεκριμένα μπορεί να είναι τα πράγματα; Δηλαδή όταν ένα κόμμα δημιουργείται, εάν η βασική του κατεύθυνση είναι ότι ‘’ψηφίστε με εμένα για να πάω ενισχύσω αυτόν ή εκείνον’’, νομίζω ότι θα είναι λάθος. Το πιστεύω και το εννοώ. Θα είναι λάθος. Προφανώς για κάποιον άνθρωπο που ρωτάει και μάλιστα με την σοβαρή δική σας δημοσιογραφική παρουσία, έχει βάρος η ερώτηση το καταλαβαίνω. Αλλά αφήστε και το περιθώριο του βάρους στην απάντηση την δική μου.

Να ρωτήσω κάτι τελευταίο, αν είναι απολύτως αποσαφηνισμένο, ότι την επόμενη μέρα του συνεδρίου θα πρέπει να λειτουργεί η κοινοβουλευτική παρουσία ενιαία; Είναι αποσαφηνισμένο αυτό ή είναι ένα θέμα αυτό το οποίο θα λυθεί μετά τις εκλογές, θα έχουμε δηλαδή δύο κοινοβουλευτικές ομάδες;

Κοιτάξτε υπήρχαν δύο προσεγγίσεις επί του θέματος. Οι κοινοβουλευτικές ομάδες να συγκροτηθούν σε μία ενιαία κοινοβουλευτική ομάδα ή οι κοινοβουλευτικές ομάδες να είναι όπως είναι τώρα, δηλαδή διαφορετικές, ξεχωριστές αλλά να έχουν κοινή δράση και κοινή παρουσία στην Βουλή. Επιλέχθηκε το δεύτερο με την λογική ότι αν έχεις ενιαία παρουσία και ενιαία δράση, επί του αποτελέσματος θα έχεις πετύχει αυτό που θέλεις και παράλληλα θα έχεις τα βασικά προνόμια που απορρέουν από τον Κανονισμό της Βουλής για κάθε Κοινοβουλευτική Ομάδα ξεχωριστά.

Το καταλαβαίνετε τώρα ότι αυτό είναι διαδικαστική θέση, διαδικαστικού τύπου και δεν είναι πολιτική θέση.

Πολιτική στάση γιατί δεν είναι, αν μπορεί, να θέλει να έχει μια παρουσία διαφορετική η κάθε κοινοβουλευτική ομάδα για να μπορεί να έχει μια εντονότερη παρουσία ο ενιαίος χώρος στην Βουλή; Εντάξει ο τρόπος που το είπατε μπορεί να έχει μια βάση, δηλαδή ενδεχομένως να έδινε συμβολικά στην κοινωνία την εικόνα ενός ενιαίου πράγματος που συγκροτείται από την αρχή και μπορεί να είχε μια ώθηση αυτό που λέτε, αυτό μπορεί να υπάρχει, αλλά από την άλλη μεριά, σας λέω, τα βασικά κοινοβουλευτικά προνόμια που έχουν οι δύο κοινοβουλευτικές ομάδες ως ξεχωριστές, θα υπήρχε ένα ζήτημα αν τα εγκαταλείπαμε.

Λοιπόν κατανοητό αυτό που λέτε. Πείτε μου και δυο κουβέντες για το βιβλίο στο οποίο δυστυχώς δεν μπόρεσα να είμαι εκεί.

Εντάξει δεν πειράζει, είμαι βέβαιος ότι έχω την φιλία σας και την αγάπη σας.

Την αγάπη μου.

Οπότε είναι το ίδιο. Ωσεί παρούσα ήσαστε που λένε.

Πείτε μας για τους ακροατές μας για το βιβλίο. Τι είναι αυτό το βιβλίο;

Κοιτάξτε αυτή την τετραετία της κρίσης και των μεγάλων πολιτικών ανακατατάξεων και προσπαθειών που έγιναν συνολικά, κυβερνητικών και μη κυβερνητικών, συμπολιτευομένων και αντιπολιτευομένων, εγώ είχα μια παρουσία, όσο μπορούσα πιο ενεργή, με άρθρα και συνεντεύξεις. Έχω δώσει τόσες συνεντεύξεις και μερικές από αυτές και σε σας που είναι μέσα στο βιβλίο. Επίσης οι ομιλίες μου στην Βουλή στα κρίσιμα ζητήματα. Μέσα από όλη αυτή την δραστηριότητα λοιπόν έκανα μία επιλογή, μερικοί φίλοι με ενθάρρυναν ότι είχαν μια σημασία και ενδιαφέρον όσα είπα, έκανα και έγραψα και με τον επιμελητή της έκδοσης και τον εκδότη τα παρουσιάσαμε σε αυτό το βιβλίο, «Δρόμοι Αριστεροί – Διαψεύσεις Προσδοκίες». Το «Διαψεύσεις και Προσδοκίες» το θεωρώ ισχυρότερο από το άλλο μισό του τίτλου.

Είναι εξαιρετικά ενδιαφέρων ο τίτλος υπό την έννοια ότι έχει και έναν συγγραφικό, έτσι, αυτοσαρκασμό.

Ναι ναι δεν έχετε άδικο σ΄αυτό. Νομίζω ότι έχει ενδιαφέρον κ. Καραγιάννη το βιβλίο γιατί σε διάφορα ζητήματα και σε διάφορα θέματα έχει τις δικές μου σκέψεις αλλά παράλληλα κάθε κεφάλαιό του, επειδή το βιβλίο διαβάζεται και ξεχωριστά σε κεφάλαια, για κάθε περίοδο και κάθε κεφάλαιο υπάρχει ένα εισαγωγικό σημείωμα, ιστορικό δηλαδή, τι έγινε σε εκείνη την φάση για να πει αυτά που λέει τώρα ο Λυκούδης, και αυτό από μόνο του, αυτή η ιστορική καταγραφή αν την πάρετε το ένα μετά το άλλο είναι ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο ιστορικού περιεχομένου, για το τι έγινε αυτά τα 4 χρόνια.

Ομολογώ ότι δεν πρόλαβα να το διαβάσω όλο, αλλά θα το ολοκληρώσω. Είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον όντως. Είναι και ορισμένα πράγματα έτσι τα οποία μου θυμίζουν και περιστατικά, μου θυμίζουν και συγκεκριμένες χρονικές περιόδους και έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον. Ευχαριστώ πάρα πολύ κ. Λυκούδη. Καλή σας ημέρα.

Ευχαριστώ και καλή χρονιά.