- Ηχητικά
Η μόνη λύση και διέξοδος για τη χώρα θα ήταν οι πολιτικές μεγάλων εθνικών συναινέσεων
Συνέντευξη στο Βήμα FM 99,5 και στους δημοσιογράφους Ν. Παπαδόπουλο και Ν. Προβατά
Τι λένε οι ΜΕΤΑρρυθμιστές της Αριστεράς και ο Σπ.Λυκούδης για τις κινήσεις και συναντήσεις στο χώρο της Κεντροαριστεράς
Έχει ανοίξει ακόμα περισσότερο την τελευταία περίοδο το θέμα, κινήσεις γίνονται, συζητήσεις γίνονται, πρωτοβουλίες παίρνονται αλλά αν με ρωτήσετε αν όλα αυτά είναι ενταγμένα σε ένα αληθές και ειλικρινές σχέδιο να συναντηθούμε, έχω κάποιες αμφιβολίες και αυτό είναι που δημιουργεί τις δικές μου απογοητεύσεις
Για τις συζητήσεις του Ποταμιού με την Κίνηση Διαμαντοπούλου
Ξέρω ότι το Ποτάμι μετέχει στις κουβέντες που γίνονται με αυτήν την πρωτοβουλία των πρώην Υπουργών του ΠΑΣΟΚ. Στην τελευταία συνάντηση που κάναμε στην Κ.Ο. για άλλα θέματα, ο Σ. Θεοδωράκης είπε ότι «εμείς ως Ποτάμι διατηρούμε απολύτως την αυτοτέλεια μας αλλά μιλάμε και με αυτούς, όπως μιλάμε με όλους». Κάπως έτσι ήταν η κουβέντα. Δεν ξέρω κάτι παραπάνω.
Για τα ποσοστά του Ποταμιού και τη δυσκολία εκπροσώπησης του στη Βουλή σε ενδεχόμενο εκλογών
Εγώ το αντιλαμβάνομαι αυτό και είναι ένας σοβαρός λόγος για να δει το Ποτάμι τι πρέπει να κάνει. Παρά ταύτα εμένα το βασικό μου ενδιαφέρον για τη συνάντηση του χώρου δεν είναι μόνο για την επιβίωση κάποιων ανθρώπων ή επιμέρους τμημάτων. Είναι επειδή πιστεύω –και το λέω ειλικρινά - ότι αυτόν τον χώρο, συγκροτημένο, τον έχει ανάγκη το πολιτικό σύστημα για να ισορροπήσει. Και τον έχει ανάγκη και η κοινωνία. Για αυτούς τους λόγους αυτός ο πολύ μεγάλος δημοκρατικός χώρος που σφράγισε την Ελλάδα όλων των προηγούμενων δεκαετιών, έχει υποχρέωση να υπάρξει. Βεβαίως θα επιβιώσουν ενδεχομένως μέσα από μια συνάντηση και πρόσωπα και επιμέρους πλευρές αλλά θα έλεγα ότι δεν είναι αυτό που κυριαρχεί στο μυαλό μου.
Για την στρεβλή εικόνα της Αριστεράς που διαμορφώνει ο ΣΥΡΙΖΑ
Στην τελευταία μου ομιλία στη Βουλή κατέληξα απευθυνόμενος στους Βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ με αυτό ακριβώς, «όταν πρωτοξεκίνησε η κυβερνητική σας πολιτική, σας είπα ότι φοβάμαι μήπως το Πρώτη φορά Αριστερά, γίνει τελικά στην κοινωνία Ποτέ ξανά Αριστερά». Σκέφτομαι ότι δύο χρόνια μετά, μεγάλα κομμάτια της κοινωνίας λένε «Αριστερά; Όχι ευχαριστώ, ακριβώς επειδή έχουν εσάς ως εικόνα και πρότυπο». Η πολιτική δυστυχία του χώρου είναι ότι μεγαλώνουν γενιές, έχοντας στρεβλή εικόνα για την Αριστερά. Θα μου πείτε, «εσύ τι κάνεις;». Στο μέτρο του δυνατού κάνω ό,τι μπορώ. Εγώ και όλη η πολιτική μου παρέα, οι Μεταρρυθμιστές της Αριστεράς, δεν κάνουμε τίποτε άλλο από τότε που συγκροτηθήκαμε, μετά τη διάλυση της ΔΗΜΑΡ, από το να λέμε «όλος μαζί ο χώρος. Να υπερβούμε προσωπικές επιδιώξεις και πολιτικές δυσκαμψίες».
Για τη συνάντηση Φ. Γεννηματά και Γ. Παπανδρέου
Κάθε πρωτοβουλία που παίρνεται και που δεν απομακρύνει ανθρώπους αλλά δημιουργεί συναντήσεις, θετική είναι. Αν όμως θέλω να κρίνω το γεγονός με βάση τη συνολική ανάγκη, το μεγάλο αίτημα των καιρών για να συγκροτηθεί ο χώρος, νομίζω ότι δεν απαντάει στο αίτημα.
Πιστεύω ότι υπάρχει ένα μεγάλο δημοκρατικό τμήμα της ελληνικής κοινωνίας, χωρίς να μπορώ να δώσω την ακριβή έκταση του, που θέλει να υπάρξει ο χώρος. Είναι ριζωμένο στον Έλληνα εδώ και δεκαετίες αυτό το τμήμα, υπάρχει. Αυτός ο χώρος δεν μπορεί να είναι οι μικροσυναντήσεις μικροτμημάτων του. Σέβομαι απολύτως και τιμώ ό,τι υπάρχει σήμερα στο χώρο και σέβομαι και αυτό το μικρό κομμάτι σε σχέση με το παλιό κραταιό ΠΑΣΟΚ, που είναι το νυν ΠΑΣΟΚ. Γιατί; Γιατί στάθηκε όρθιο και θέλησε να κρατήσει αυτό που έχει. Αλλά υπάρχει ένα ζήτημα. Μπορεί να εμπνεύσουν αυτές οι μικροσυναντήσεις; εγώ πιστεύω ότι χρειάζεται με πρωτοβουλία όλων των ανθρώπων του χώρου ένα νέο ξεκίνημα. Ένας νέος, ενιαίος φορέας της Κεντροαριστεράς, που θα στηριχθεί στις υπάρχουσες δυνάμεις - αν θέλετε μπορεί να έχει και τη σφραγίδα των πιο δυνατών κομματιών, δεν το υποτιμώ – και που θα μπορεί να εμπνεύσει.
Για τον τρόπο που λειτουργεί ο ΣΥΡΙΖΑ
Ο ΣΥΡΙΖΑ μέσα σε μήνες πήγε από το 5% στο 35%, επομένως δεν είναι πολύ εύκολο να εξηγηθεί με πολιτική ανάλυση ο τρόπος με τον οποίο λειτουργεί και παράγεται η πολιτική του σκέψη, ακριβώς επειδή ήταν καταιγιστικός ο χρόνος με τον οποίο έγινε κόμμα εξουσίας από ένα κόμμα περιθωρίου. Εγώ δεν έχω εξηγήσει ακόμα το βασικό μέσα μου. Τι υπήρξε όλη αυτή η ιστορία στην αρχή; απάτη ή αυταπάτη; αυτό δεν το έχω λύσει. Δηλαδή, υπήρξε ένα μεγάλο κομμάτι στελεχών της Αριστεράς που σκέφτηκε ότι «στην Ελλάδα και στο πολιτικό σύστημα δεν κερδίζεις εξουσία αν δεν πεις παραμύθι». Άρα απάτη! Η΄ πίστευαν αφελώς ότι είχαν τη δυνατότητα να δημιουργήσουν άλλου τύπου καταστάσεις; Ενδεχομένως το δεύτερο να είναι χειρότερο από το πρώτο. Ίσως να είναι και τα δύο μαζί. Βλέπω στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που πραγματικά πιστεύουν ότι έχουν επιτελέσει ένα μεγάλο έργο και έφεραν την Αριστερά στο προσκήνιο. Τους βλέπεις και στο λένε και καταλαβαίνεις ότι δεν λένε ψέματα. Τι να πω.
Για το πώς η χώρα θα καταφέρει να βγει από το αδιέξοδο
Η μόνη λύση και διέξοδος για τη χώρα, μέχρι το τέλος του προγράμματος, θα ήταν οι πολιτικές μεγάλων εθνικών συναινέσεων. Αν ο πολιτικός κόσμος της χώρας είχε τη δυνατότητα να συμπράξει σε ένα μεγάλο εθνικό σχέδιο, θα μπορούσε απευθυνόμενος στους δανειστές, να χαλαρώσει και το πρόγραμμα. Διότι θα έδινε στους δανειστές αυτό που λείπει από την Ελλάδα: μια σοβαρότητα και μια πολιτική σταθερότητα. Αλλά βλέπετε πως λειτουργεί ο πολιτικός κόσμος.
Για τις ευθύνες του πολιτικού συστήματος
Νομίζω ότι οι ευθύνες του πολιτικού συστήματος είναι μεγάλες, είναι πίσω από τις ανάγκες των καιρών, αλλά είναι μεγάλη και η ευθύνη της κοινωνίας. Εγώ αυτήν την παλιά λαολαγνία της αριστεράς δεν την έχω πια. Ο λαός έχει κάνει λάθη και έχει κάνει κακές επιλογές. Είναι σεβαστή κάθε του επιλογή, αλλά κρίνεται κιόλας.
Για το ενδεχόμενο κλεισίματος του ΔΟΛ
Δεν μπορώ ούτε να το σκεφτώ. Δεν μπορώ να σκεφτώ πως θα είναι η καθημερινότητά μας χωρίς τα ΝΕΑ και το ΒΗΜΑ. Με αυτές τις εφημερίδες περάσαμε δεκαετίες ολόκληρες αγώνων, ψυχαγωγίας, δυνατότητας να έρθουμε σε επαφή με τον ελληνικό πολιτισμό και την πολιτική. Θα πάρει την ήττα αυτή των εφημερίδων η κυβέρνηση ως νίκη; δεν μπορώ να σκεφτώ πώς ένα κόμμα της αριστεράς θεωρεί νίκη το ότι έκλεισε εφημερίδες. Δεν ξέρω αν υπάρχει άλλο τέτοιο καταγραμμένο στην ιστορία της αριστεράς. Αυτό που είπε ο πρωθυπουργός «καλά κάνετε και δεν διαβάζετε εφημερίδες» είναι τόσο χοντρό που μακάρι να μην το άκουγα. Θέλω να σκέφτομαι ότι του «ξέφυγε».
Το ζήτημα για τη δημοκρατία δεν δημιουργείται από τη λειτουργία των εφημερίδων και του Τύπου έστω και με τα λάθη τους αλλά από την παραβίαση θεσμικών λειτουργιών όλο το προηγούμενο διάστημα, σε τομείς πολύ κρίσιμους όπως είναι η Δικαιοσύνη.
Για την σχέση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ
Αυτή η σχέση του ΣΥΡΙΖΑ με τους ΑΝΕΛ με έχει προβληματίσει πάρα πολύ. Δεν είναι ότι στηρίζεται μια κυβέρνηση σε ψήφους που έχει ανάγκη για να υπάρξει κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Θυμάμαι την βραδιά των εκλογών αυτή την απίστευτη αγκαλιά Καμμένου-Τσίπρα στην εξέδρα και τη φράση «θα ενώσουμε τις σημαίες μας». Παρόλο που δεν είχα καμία σχέση συναισθηματική και πολιτική με το ΣΥΡΙΖΑ, ήταν σαν να τρώω και εγώ την μαχαιριά, για λόγους ιστορικούς. Αυτή η αγκαλιά διαμόρφωσε συνείδηση.
Για την ποιότητα της σημερινής Βουλής
Η βουλή που γνωρίζω εγώ τώρα με τη βουλή των μεγάλων προσωπικοτήτων που θυμάμαι σαν νέος, έχει απόσταση.
Για τα φαινόμενα τύπου «Σώρρα»
Δημιουργούνται οι προϋποθέσεις ώστε γραφικοί τύποι ή γραφικά κόμματα να γίνονται επικίνδυνοι τύποι και επικίνδυνα κόμματα.
Για το πρόβλημα της αριστεράς διεθνώς στο να απαντήσει στα σύγχρονα ζητήματα
Η αριστερά έχει υποστεί μεγάλες διαψεύσεις και μεγάλες ήττες, τέτοιες που να την εμποδίζουν να βρει εύκολα την περπατησιά της. Αλλά δεν είναι μόνο η αριστερά με την ιστορική της εκδοχή. Το μεγάλο ρεύμα της σοσιαλδημοκρατίας, επίσης αυτή η πλευρά της αριστεράς δηλαδή, που δημιούργησε το κοινωνικό κράτος στην Ευρώπη όλες τις προηγούμενες δεκαετίες, τι κάνει σήμερα; που βρίσκεται; Βρίσκεται σε άμυνα. Και όλα αυτά δημιουργούν έναν πολιτικό πεσιμισμό.
Για το ενδεχόμενο εκλογών
Δεν είναι εύκολο να το προβλέψεις. Για την κυβέρνηση υπάρχουν δύο εκδοχές. Ή θα επιχειρήσει κλείνοντας την αξιολόγηση και προχωρώντας, να κρατηθεί όσο μπορεί, διότι κατά τη γνώμη μου τους αρέσει που είναι εξουσία, ή θα σκεφτεί ότι όσο περνάει ο καιρός χάνει και ίσως πρέπει να φύγει για να κρατήσει ένα ικανό ποσοστό ως παίκτης για το επόμενο διάστημα. Και τα δύο υπάρχουν. Εγώ πιθανολογώ το πρώτο.
Για το αν έχουν προδοθεί από τα κόμματα στα οποία μετείχε, οι απόψεις του Σπ.Λυκούδη
Είμαι σε ευθεία γραμμή σε σχέση με τις απόψεις μου, από την νιότη μου έως και σήμερα. Προφανώς αυτές οι απόψεις μπορεί να βρίσκουν κάθε φορά την έκφρασή τους. Άλλωστε τα κόμματα είναι εργαλεία πολιτικής και τίποτε άλλο. Αν γίνει η μεγάλη κεντροαριστερά αύριο, εκεί θα είμαι. Νομίζω ότι σημασία λοιπόν έχει η ευθεία γραμμή των απόψεων μου.
Για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας τον Δεκέμβριο του 2014
Ήμουν ένα από τα 4-5 μέλη του κοινοβουλίου, εκτός της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ που ψήφισα για Πρόεδρο της Δημοκρατίας, παρά τα όσα ακούσαμε σε εκείνη τη φάση. Επειδή ένιωθα την ιστορικότητα των στιγμών, έκανα αυτό που μου επέβαλε η συνείδηση μου. Και δεν έκανα αυτό που φόβισε κάποιους άλλους και δεν ψήφισαν. Ξέρω συναδέρφους μου που ήθελαν να ψηφίσουν Πρόεδρο σε εκείνη τη φάση και φοβήθηκαν τις ύβρεις και τον οχετό των συκοφαντιών που άκουγαν.
Ήταν μια σκοτεινή περίοδος του κοινοβουλίου.