Συνέντευξη στην εφημερίδα "Ημερησία" και στον δημοσιογράφο Δημήτρη Τσιούφο

Γιατί κατά την άποψή σας η εκλογή του φιλελεύθερου Κυρ. Μητσοτάκη, προκάλεσε τόσες «αναταράξεις» στο ευρύτερο χώρο της Κεντροαριστεράς;

Η εκλογή Μητσοτάκη δημιουργεί εξ αντικειμένου νέα κατάσταση συνολικά στην πολιτική σκηνή. Όλες οι πολιτικές δυνάμεις νομίζω πως αναδιαμορφώνουν τις στρατηγικές τους και αυτό το βρίσκω λογικό. Αφού εμφανίζεται τουλάχιστον σε αυτή την πρώτη φάση, για πρώτη φορά ισχυρή πιθανότητα εναλλακτικής προς τον Αλ.Τσίπρα κυβερνητικής λύσης, είναι λογικό το θρυμματισμένο πολιτικό σκηνικό να αναστοχάζεται. Πολύ περισσότερο είναι λογικό να προβληματίζεται ο λεγόμενος μεσαίος χώρος, όταν με βάση τις εξαγγελίες του κ. Μητσοτάκη θα επιχειρηθεί στροφή- και μάλιστα με πιθανότητες επιτυχίας – της Ν.Δ. προς αυτόν τον χώρο. Η κεντροαριστερά επομένως (δεν είναι ιδιαιτέρως δόκιμος ο όρος, αναφέρομαι όμως για να συνεννοηθούμε) έχει υποχρέωση αν θέλει να υπάρξει, γιατί την έχει ανάγκη το τόπος και η ισορροπία της πολιτικής ζωής, να συναντηθεί, να διατυπώσει και την δική της ιδιαιτερότητα και να επιβεβαιώσει τον χρησιμότατο ρόλο της στις εξελίξεις.

Σας αιφνιδίασε η πρόταση του Ιασ. Φωτήλα για συμπόρευση του Ποταμιού με τη ΝΔ, τη στιγμή, μάλιστα, που ο εν λόγω βουλευτής προέρχεται από το χώρο της Αριστεράς; Είναι και στην Αριστερά ελκυστική η ΝΔ του Κυρ. Μητσοτάκη;

Η Ν.Δ. είναι η μεγάλη συντηρητική παράταξη με την ιδιαίτερη δική της διαδρομή στην νεώτερη πολιτική ιστορία. Είναι ένας αντίπαλος πολιτικά χώρος που έχει όμως πάντα τον σεβασμό μας. Με πρόεδρο τον Κυριάκο Μητσοτάκη η Ν.Δ. δημιουργεί αναμφισβήτητα ευρύτερο ενδιαφέρον για την Αριστερά, σε όλες της τις εκδοχές νομίζω. Ενδιαφέρουσα λοιπόν ως πολιτικός χώρος η Ν.Δ. ναι, ελκυστική πολιτικά όχι. Η Αριστερά κινείται σε διαφορετικούς δρόμους.

Για ποιο λόγο, κατά την άποψη σας, το Ποτάμι δέχεται «πιέσεις», τόσο από τη ΝΔ όσο και από τη Δημοκρατική Συμπαράταξη;

Ο "μεσαίος" χώρος, στον οποίο τοποθετείται το ΠΟΤΑΜΙ, δέχεται εξ αντικειμένου πολιτική πίεση από την διαφαινόμενη επιχείρηση διείσδυσης σ’ αυτόν του Κυρ. Μητσοτάκη αλλά επίσης, όλα δείχνουν, και του Αλ. Τσίπρα. Ο ευρύτερος Δημοκρατικός χώρος υπήρξε πάντα στην Ελλάδα στοιχείο πολιτικής ευθύνης και ισορροπίας και γι’ αυτό ιδιαιτέρως χρήσιμος. Ο σημερινός του κατακερματισμός διευκολύνει τις στρατηγικές επιδιώξεις του δίπολου ΝΔ – ΣΥΡΙΖΑ για την κατάληψή του. Γι αυτό και η «πίεση» και προς το ΠΟΤΑΜΙ και προς το ΠΑΣΟΚ. Δεν βλέπω όμως να υφίσταται την οποιαδήποτε πίεση το ΠΟΤΑΜΙ από το ΠΑΣΟΚ - Δημ. Συμπαράταξη. Αυτό το σχήμα είναι φανερό ότι δεν έχει πείσει. Δεν αποτέλεσε τίποτα περισσότερο από μια προσπάθεια διεύρυνσης της πολιτικής επιρροής του ΠΑΣΟΚ.

Μιλάτε προσωπικά για την ανάγκη συγκρότησης μιας  «μεγάλης δημοκρατικής μεταρρυθμιστικής παράταξης». Ποια κόμματα ή κινήσεις έχουν θέση σε αυτή; Συμπεριλαμβάνεται και τη ΝΔ του κ. Μητσοτάκη;

Η συγκρότηση της Προοδευτικής Μεταρρυθμιστικής Παράταξης, το νέο, δηλαδή και μεγάλο, μπορεί να περιλάβει τα κόμματα, τις πολιτικές κινήσεις, τους ανένταχτους δημοκρατικούς, πολιτικά φιλελεύθερους, σοσιαλιστές και αριστερούς πολίτες που πιστεύουν σε μια μεγάλη αναγεννητική πορεία της χώρας πέρα και μακράν από την Εθνολαϊκιστική Αριστερά και την παραδοσιακή Δεξιά. Η εκσυγχρονιστική αντίληψη του Κυρ.Μητσοτάκη για την Ν.Δ. (περιμένουμε βεβαίως να την δούμε) δεν νομίζω ότι αλλάζει συνολικά τον χαρακτήρα της ιστορικής συντηρητικής παράταξης της Ελλάδας.

Πρόσφατα χαρακτηρίσατε ενδιαφέρουσα την πρόταση της Φ. Γεννηματά για τη συγκρότηση ενός σοσιαλδημοκρατικού πόλου. Κάτω από ποιες προϋποθέσεις θα πρέπει σε αυτές τις διεργασίες να συμμετάσχει και το Ποτάμι;

Η νέα πρόταση της Φ. Γεννηματά για την συγκρότηση εξαρχής και με νέο τρόπο του σοσιαλδημοκρατικού πόλου, αυτού που συνήθως αποκαλούμε Κεντροαριστερά, είναι καταρχήν η αποδοχή της άποψης ότι το σχήμα της Δημοκρατικής Συμπαράταξης που είχε συγκροτήσει το ΠΑΣΟΚ δεν ήταν η απάντηση στο αίτημα του δημοκρατικού κόσμου για την ενότητα του χώρου. Στις συνεχείς εκλήσεις της κ.Γεννηματά προς το ΠΟΤΑΜΙ «ελάτε στην Δημοκρατική Συμπαράταξη η οποία είναι ο τρίτος πόλος» το ΠΟΤΑΜΙ απαντούσε αρνητικά διότι εκτιμούσε, και ορθώς, ότι αυτή η ¨συμπαράταξη» ήταν απλώς μια –θεμιτή κατά τα άλλα- διεύρυνση του ΠΑΣΟΚ και τίποτα περισσότερο. Βρήκα ενδιαφέρουσα τη νέα πρόταση της, αν και απολύτως ασαφή, ακριβώς γιατί αναγνώριζε ότι το προηγούμενο «συμπαραταξιακό» εγχείρημα δεν έπειθε. Ο Δημοκρατικός μεταρρυθμιστικός χώρος πρέπει να βρει τον δρόμο της συμπόρευσης και της ενότητας. Το πώς δεν είναι εύκολο να διατυπωθεί. Χρειάζεται υπομονή και επιμονή. Αλλά είναι αλήθεια ότι ο πολιτικός χρόνος δεν είναι απεριόριστος και τον τρίτο πόλο τον έχει ανάγκη η χώρα.

Ο Στ. Θεοδωράκης παραπέμπει κάθε συζήτηση στο Συνέδριο του Φεβρουαρίου. Εκτιμάτε ότι μπορεί το Ποτάμι να βγει από το Συνέδριό του με ένα καθαρό στίγμα, όσο σε ότι αφορά τις συμμαχίες του όσο και την ιδεολογική του κατεύθυνση;

Στα συνέδρια των κομμάτων που είναι κορυφαίες διαδικασίες συζητιούνται τα πάντα. Πολύ περισσότερο που σε ένα Συνέδριο σαν αυτό του Ποταμιού τον Φεβρουάριο, που είναι περίπου ιδρυτικό, τα ζητήματα της πολιτικής του ταυτότητας και του στρατηγικού προσανατολισμού του καθώς επίσης και η διατύπωση της εναλλακτικής του πρότασης για την διακυβέρνηση της χώρας είναι τα κατ’ έξοχην θέματα προς συζήτηση. Το ΠΟΤΑΜΙ πρέπει να αποσαφηνίσει, τί είναι και τί θέλει.

Θα έχετε ακούσει φαντάζομαι τον προβληματισμό πολλών, που υποστηρίζουν ότι βρισκόμαστε σε μία φάση ανασύστασης ολόκληρου του πολιτικού φάσματος και πως υποχρεωτικά το Ποτάμι θα πρέπει να καθορίσει τις συμμαχίες του. Ειδάλλως, λένε, αν επιλέξει μια αυτόνομη πορεία δεν θα έχει λόγο και ρόλο ύπαρξης. Συμμερίζεστε αυτούς τους προβληματισμούς;

Η ερώτηση περιλαμβάνει μια λαθεμένη αντίληψη που υπάρχει σε αρκετό κόσμο. Ότι δηλαδή ένα κόμμα αν αναζητά και διαμορφώνει συμμαχίες χάνει την ταυτότητά του. Κορυφαίο λάθος. Βασικό στοιχείο της πολιτικής κάθε κόμματος είναι η πολιτική των συνεργασιών και αυτό δεν του στερεί ούτε ίχνος της ταυτότητάς και της φυσιογνωμίας του. Κάλλιστα ένα κόμμα μπορεί να έχει με την αυτόνομη πορεία του και μέγιστο ρόλο και λόγο ύπαρξης. Αν σε μια εκ βάρθρων ανασύνταξη του πολιτικού σκηνικού εκτιμήσει ένα κόμμα ότι μπορεί μαζί με άλλες δυνάμεις να συμπράξει στην ίδρυση ενός νέου φορέα αυτό βεβαίως είναι άλλο πράγμα. Οι εξελίξεις στην χώρα βεβαίως τρέχουν και εγώ δεν πίστεψα ποτέ στις πολιτικές προφητείες. Άρα περιμένω και παρατηρώ.