Παρέμβαση του Σπύρου Λυκούδη στη διαδικτυακή παρουσίαση του βιβλίου

Ο Μπάμπης Δρακόπουλος υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους ηγέτες της Αριστεράς στη χώρα μας στον αιώνα που πέρασε.
Η πολιτική διαδρομή και η δράση του υπήρξαν πολυκύμαντες. Η αφοσίωσή του στο λαϊκό κίνημα ολοκληρωτική. Η ακεραιότητά του, η σεμνότητά, η ανιδιοτέλεια του και η πολιτική του οξύνοια σε συνδυασμό με την προσωπική του καλλιέργεια έδωσαν στον Μπάμπη Δρακόπουλο την ευκαιρία και τη δυνατότητα να διαχειριστεί από θέσεις ευθύνης τη δράση της Αριστεράς σε ιδιαιτέρως κρίσιμες καμπές της νεότερης ιστορίας της Ελλάδας και να «διέλθει», να «περάσει» μέσα από ταραγμένες περιόδους χωρίς προσωπικά ρήγματα, πράγμα όχι και τόσο συνηθισμένο στα ηγετικά κλιμάκια του Αριστερού κινήματος.
Ο Μπάμπης Δρακόπουλος ήταν ένας ξεχωριστός άνθρωπος. Μια σπουδαία ηγετική φυσιογνωμία της Αριστεράς αλλά και πολύ αγαπητός σύντροφος σε όλους μας.
Όλοι όσοι, νεότεροι κάποτε, περπατήσαμε δίπλα του, κοντά του, στα δύσκολα χρόνια της ανεπανάληπτης προσπάθειας για την ανανέωση του αριστερού και κομμουνιστικού κινήματος της πατρίδας μας, νομίζω πως διαμορφώσαμε σε μεγάλο βαθμό μαζί του την πολιτική μας σκέψη, αλλά κυρίως εισπράξαμε από την ισχυρή πολιτική του προσωπικότητα την άρρηκτα δεμένη και με την ακέραιη πολιτική του συμπεριφορά, μαθήματα για την πολιτική λειτουργία και δράση μας. Παραδείγματος χάριν όταν συζητούσες με τον Μπάμπη ζητήματα κομματικά, αντιλαμβανόσουν πόσο σημαντικά θεωρούσε τα θέματα πολιτικής συμπεριφοράς και γιατί πίστευε ότι πολλές φορές είχαν μεγαλύτερη αξία από το πόσο π.χ. διεισδυτική ήταν η πολιτική σκέψη ενός στελέχους.
Αγαπητοί φίλοι, όταν ξεκίνησα την ανάγνωση αυτού του σημαντικού βιβλίου-αφιερώματος, σιγά-σιγά βυθίστηκα πραγματικά στις σελίδες του.
Νομίζω πως με μια ιδιαίτερη μαεστρία η ομάδα που το επιμελήθηκε μπόρεσε και συνδύασε το μεγάλο ιστορικό ενδιαφέρον του βιογραφικού σημειώματος του Μπ. Δρακόπουλου με την απολαυστική – κινηματογραφική τολμώ να πω – αφήγηση των αναμνήσεων του και παράλληλα με τα πολιτικά του κείμενα, κείμενα τομής στη σκέψη και δράση της Αριστεράς στα χρόνια της ηγετικής του ευθύνης.
Δεν έχει μόνο τεράστιο ενδιαφέρον το βιβλίο. Είναι και απολαυστικό στην ανάγνωσή του.
Ο Μπάμπης Δρακόπουλος πέρασε την πρώτη νιότη του στις γειτονιές της Κυψέλης, στους χωματόδρομους της, στις γωνιές της, στα σχολεία της. Εκεί οι εφηβικές του παρέες, εκεί τα πρώτα του διαβάσματα, εκεί οι πρώτες αναζητήσεις, οι πρώτες του πολιτικά ανησυχίες, οι πρώτες του συναντήσεις με τις αριστερές ιδέες.
Μετά, το Πανεπιστήμιο, η ΧΑΝ, η ΟΚΝΕ και η μεγάλη διαδρομή, το μακρύ ταξίδι.
4η Αυγούστου, παρανομία, συλλήψεις, βασανισμοί, εξορία, Φολέγανδρος, απόδραση, νέα παρανομία, πόλεμος, νέα σύλληψη, απελευθέρωση, νέα παρανομία, νέα σύλληψη, καταδίκη το ’49 σε θάνατο, μετατροπή σε ισόβια, μακρά φυλάκιση, ελεύθερος το ’60, ΕΔΑ, ΚΚΕ, γραφείο Εσωτερικού, Χούντα, παράνομος, νέα σύλληψη, ΚΚΕ Εσωτερικού.
Η ζωή του Μπάμπη Δρακόπουλου ένα ιστορικό ντοκιμαντέρ για την Αριστερά στην Ελλάδα του 20ου αιώνα.
Γιαυτό και είπα πριν ότι σ’αυτόν τον τόμο βυθίστηκα.
Οι σταθμοί οι σημαντικοί της αγωνιστικής διαδρομής του Μπάμπη Δρακόπουλου, οι αναμνήσεις του, οι παρεμβάσεις του, τα πολιτικά του κείμενα υπάρχουν όλα στο πολύτιμο αυτό βιβλίο.
Υποθέτω θα σταθούν σ’αυτά οι άλλοι φίλοι στην σημερινή συζήτηση-παρουσίαση.
Εμένα επιτρέψτε μου να μείνω σε κάποια κομμάτια του βιβλίου που για εντελώς διαφορετικούς λόγους βρίσκω να έχουν ξεχωριστή σημασία.
Το ένα έχει να κάνει με δυο περιστατικά από τις αναμνήσεις του, χαρακτηριστικά για την σπάνια τρυφερότητά του, αλλά και για το χιούμορ του και τον αυτοσαρκασμό του.
Στο ένα περιγράφει στα 17 του, την πρώτη παράνομη συνεδρίαση, το ακτίφ στον Υμηττό στον Αϊ Γιάννη τον Καρέα.
Μόλις έχει στρατολογηθεί από την ΧΑΝ στην ΟΚΝΕ. Τον έχουν εντάξει στην «Εργατική Βοήθεια». Έχουν συναντηθεί σε βαθιά παρανομία πρωί στο δάσος και περνάει η ώρα, περνάει, όπου κατά το μεσημέρι –περιγράφει ο Μπάμπης- λέω στον καθοδηγητή «σύντροφε, εγώ δεν ήξερα ότι θα αργούσαμε τόσο πολύ και δεν έχω ειδοποιήσει την οικογένειά μου. Πρέπει να φύγω γιατί θα ανησυχεί η μητέρα μου». Ο καθοδηγητής του το απαγορεύει γιατί είναι επικίνδυνο να φύγει μόνος του κλπ, κλπ και πρέπει ως κομμουνιστής να ξέρει τώρα ότι έχει μπει σε άλλους ρυθμούς κλπ, κλπ. Επιστρέφει αργά τη νύχτα σε μια μάνα, μέσα στην αγωνία, τρώει την κατσάδα και μπαίνει στους νέους ρυθμούς.
Ο Μπάμπης κρατάει, όχι τυχαία νομίζω, το γεγονός στις αναμνήσεις του και τον φαντάζομαι να το αφηγείται, με αυτό το μισοσπασμένο χαμόγελο του και να χαίρεται.
Το άλλο, η δήλωση της Κούλας. Τι ωραίο κομμάτι! Περιγράφει ο Μπάμπης:
«Σ’αυτό το διάστημα πήρα άσχημο νέο στο νησί. Έμαθα από τις εφημερίδες ότι η Κούλα - η κοπελιά του, το φλερτ του – είχε πιαστεί και είχε κάνει δήλωση μαζί με όλες τις κοπέλες της φιλοσοφικής. Θυμάμαι η Όλγα με κοίταζε λιγάκι λυπημένα και μου έλεγε «τώρα Μπάμπη θα είσαι στενοχωρημένος ε; αλλά δεν με συντάραξε. Όλα μου φαίνονταν φυσικά, είχαν κάνει τόσοι και τόσοι δήλωση, γιατί όχι η Κούλα παρότι εγώ της είχα πει μια φορά «εσύ μπορεί να μην προσφέρεις πολλά πράγματα, να μην παίξεις κάποιο ιδιαίτερο ρόλο στο κίνημα, αλλά δήλωση δεν θα κάνεις. Πρώτα θα κάνει ο Ζαχαριάδης δήλωση και μετά εσύ». Και όταν η Κούλα έκανε δήλωση, είπε στους χαφιέδες «τώρα τι θα πει ο Μπάμπης».
Το ’41 όταν γύρισα πίσω μου θύμισε την ιστορία ο Ρόρης και μου έλεγε γελώντας «καλά ρε Μπάμπη, τι διάολο, εσύ πίστευες ότι η Κούλα θα κρατούσε πιο πολύ από τον Ζαχαριάδη». Στις αναμνήσεις του ο υπέροχος αυτοσαρκαστικός, τρυφερός Μπάμπης Δρακόπουλος.
Δεν μπορώ παρά να μείνω και στο άλλο σημείο, στην μνημειώδη απολογία του στο Εφετείο της Χούντας.
Παραθέτω ένα τμήμα από αυτήν, διατυπωμένο 50 χρόνια πριν, αλλά πάντα επίκαιρο.
«Μια από τις μεγάλες ζημιές αυτού του ιδιόμορφου κυνηγητού είναι η όξυνση που παίρνουν οι πολιτικές αντιθέσεις, η δηλητηρίαση της πολιτικής ατμόσφαιρας με μίση, η αγριότητα των πολιτικών ηθών, οι εύκολες συκοφαντίες μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων που δημιουργούν μια ηλεκτρισμένη ατμόσφαιρα που δεν επιτρέπει την ψύχραιμη τοποθέτηση κάθε πολίτη στα πολιτικά προβλήματα, την ομαλή διεξαγωγή των πολιτικών αγώνων και την εμμονή στις δημοκρατικές διαδικασίες, αλλά αντίθετα διευκολύνει τις συνεχείς παραβιάσεις της λαϊκής κυριαρχίας στο όνομα βραχυπρόθεσμών σκοπιμοτήτων και οδηγεί έτσι στη διαιώνιση των κρίσεων που πολλές εξελίσσονται σε εμφύλιες διαμάχες».
Αυτός ήταν ο Μπάμπης Δρακόπουλος, ένας Δημοκρατικός ηγέτης της Αριστεράς, όπως είναι ο πλήρης και εύστοχος τίτλος του βιβλίου.
Θα κλείσω με μια προσωπική δική μου αναφορά στην δημοκρατικότητά του, ως στοιχείο όχι μόνο της πολιτικής και κομματικής του σκέψης, αλλά και του χαρακτήρα του.
Έχει μείνει χαραγμένη στην μνήμη μου μια κουβέντα, μια αναφορά ερμηνευτική του Μπάμπη, της προσήλωσής του στην ανάγκη επίμονου, εξαντλητικού διαλόγου για την εύρεση κοινού τόπου στις διαφωνίες και τις αντιπαραθέσεις στην κομματική ζωή.
Είναι στον Μίλωνα σε διάλειμμα του Συνεδρίου του ΚΚΕ Εσωτερικού τότε, βρίσκομαι σε ένα πηγαδάκι ζωηρό – παρότι διάλειμμα – και ακούω τον Μπάμπη να λέει σε όσους πλέαμε τότε στις βεβαιότητές μας:
« Εγώ την διαφωνία, την αντίθετη άποψη, δεν τη χρειάζομαι για να επιβεβαιώσω τον δημοκρατικό χαρακτήρα του κόμματος, την επιζητώ γιατί πάνω σε αυτή και μέσα από αυτή ψάχνω τη δική μου άποψη για να διαπιστώσω ή να αμφισβητήσω την ορθότητά της».
Ο σπουδαίος Μπάμπης Δρακόπουλος, ένας ηγέτης που δεν τον σεβαστήκαμε μόνο αλλά και τον αγαπήσαμε.