Του Σπύρου Λυκούδη

Στην πολιτική ιστορία της χώρας υπάρχουν αρκετές εκλογικές αναμετρήσεις-ορόσημο.
Άλλες άνοιξαν νέους πολιτικούς ορίζοντες επιτυχούς εθνικής πορείας και ανάτασης, άλλες οδήγησαν σε καταστροφές.
Ο κοινότοπος χαρακτηρισμός του «ορόσημου» εμπεριέχει δυο πολιτικούς χρόνους, διαφορετικού ιστορικού ρυθμού.
Πρώτον, συμπυκνώνει και αποτυπώνει εκλογικά ποικίλες διεργασίες, οικονομικής, κοινωνικής, ιδεολογικής, πολιτικής και πολιτισμικής φύσεως σε περιόδους καμπής και επικείμενων κρίσιμων αποφάσεων.
Αποτελεί δηλαδή σταθμό συμπύκνωσης έντονων συναισθημάτων (π.χ. οργής, απογοήτευσης, μίσους, εκδίκησης κτλ) αλλά και στάσεων που λαμβάνουν πολιτική έκφραση, μεταφραζόμενες σε ελπίδες και προσδοκίες.
Δεύτερον, ικανοποιεί και δικαιώνει, ακυρώνει ή διαψεύδει αυτές τις προσδοκίες καθώς και συνοδευτικά πολιτικά σχέδια. Επομένως το «ορόσημο» μπορεί να σηματοδοτεί θετικές ή αρνητικές πορείες και εκβάσεις.
Στην ανατομία των εκλογών του 2012 καταγράφονται πρώτον το τέλος του παραδοσιακού δικομματισμού και δεύτερον ο κατακερματισμός του πολιτικού συστήματος. Τα δυο μεγάλα κόμματα της Μεταπολίτευσης, η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ θεωρήθηκαν υπεύθυνα της χρεοκοπίας και υπέστησαν πανωλεθρία. Συγκέντρωσαν και τα δύο 32% έναντι του 78% του 2009. Επρόκειτο για πολιτικό τεκτονικό σεισμό.
Εμφανίστηκαν επίσης στις εκλογές αυτές νέα κόμματα. Το ακροδεξιό σχήμα των ΑΝΕΛ και οι νεοναζιστές της Χρυσής Αυγής, ενώ η νεοσύστατη Δημοκρατική Αριστερά που συγκροτήσαμε τα στελέχη της Ανανεωτικής Πτέρυγας αποχωρώντας από τον ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟ όταν ορθώς εκτιμήσαμε την μετεξέλιξη του σε ένα ακραία λαϊκιστικό πολιτικό οργανισμό, εξέφρασε την ιστορική συνέχεια του ανανεωτικού αριστερού ρεύματος και κέρδισε την σημαντική ενθάρρυνση του εκλογικού σώματος με 6,11%.
Η σημερινή θλιβερή κατάληξη της ΔΗΜΑΡ αναδεικνύει ακόμα πιο έντονα το ελπιδοφόρο της ξεκίνημα.
Ο ΣΥΡΙΖΑ έγινε υποδοχέας του μεγάλου τμήματος της εκλογικής βάσης του ΠΑΣΟΚ που είχε γαλουχηθεί με τον Ανδρεοπαπανδρεϊκό λαϊκισμό, τον αυριανισμό και τον αρχηγισμό και εκτινάχθηκε εκλογικά. Φόρεσε με απίστευτη άνεση αυτό το κουστούμι και το ευχαριστήθηκε ως κόμμα στο σύνολό του, έτσι ώστε να φαίνεται παράταιρη η απελπιστικά καθυστερημένη προσπάθεια σήμερα ιστορικών ανανεωτικών του στελεχών να ανοίξουν την Ομπρέλα προστασίας των βασικών αρχών και αξιών της κομματικής τους λειτουργίας, από την καταιγίδα του εκπασοκισμού και του αρχηγισμού. Το ματς είχε ήδη κριθεί.
Στα χρόνια της κρίσης που ακολούθησαν, ο αριστεροδεξιός λαϊκισμός κυριάρχησε. Υπό την μορφή ενός ψευδεπίγραφου «αντιμνημονιακού αγώνα» και σε ένα θρυμματισμένο πολιτικοκομματικό σύστημα, υπονόμευσε την εμπιστοσύνη στη φιλελεύθερη δημοκρατία και τους θεσμούς της.
Το εθνικό, οικονομικό και κοινωνικό κόστος της λαϊκίστικης επαγγελίας υπήρξε ανυπολόγιστο. Ακόμα καταβάλλεται. Γιατί αυτός ο αριστεροδεξιός λαϊκισμός κάθε άλλο παρά παρελθόν αποτελεί. Παραμένει ζωντανός, παρότι εξασθενημένος και αποτελεί τροχοπέδη στην πρόοδο και στον εκσυγχρονισμό του τόπου.
Μια υποσημείωση για την ΜΕΤΑρρυθμιστική Αριστερά, που προσπάθησα να διακονήσω και να την στηρίξω, ως συστατικό στοιχείο μιας σύγχρονης Ευρωπαϊκής Δημοκρατικής παράταξης.
Δεν πετύχαμε τους στόχους μας. Θέλω να ελπίζω όμως, ότι ο σοβαρός και έντιμος πολιτικός λόγος που αναπτύξαμε και οι ιδέες που καλλιεργήσαμε, έσπειραν σπόρους που μπορεί κάτω από άλλες συνθήκες να καρποφορήσουν.
Προφανώς συνεχίζουμε.

Δημοσιεύθηκε στα Νεα

06/05/2022