Καθοριστική σήμερα η σημασία του "ηλεκτρονικού πολέμου" .
Κύριε Πρόεδρε,

Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,

Καλούμαστε σήμερα να κυρώσουμε το «Μνημόνιο Κατανόησης» σχετικά με το Μεικτό Κλιμάκιο του ΝΑΤΟ για τον Ηλεκτρονικό Πόλεμο.

Να υπογραμμίσω για μια ακόμη φορά ότι στην Επιτροπή έρχονται για κυρώσεις διάφορες διμερείς ή πολυμερείς συμφωνίες με μεγάλη καθυστέρηση, κατά την άποψή μου. Το παρόν έχει υπογραφεί από την ελληνική πλευρά στις 26 Αυγούστου 2013. Κι αυτό δημιουργεί κάθε φορά ένα εύλογο ερωτηματικό: Πού οφείλεται αυτή η καθυστέρηση, εάν όντως η ελληνική πλευρά θεωρεί ότι τα όσα υπογράφει, ιδιαίτερα όσα έχουν σχέση με τα διπλωματικά και αμυντικά συμφέροντα της χώρας, αξίζουν όχι μόνο της προσοχής μας αλλά και εξυπηρετούν το εθνικό συμφέρον;

Διότι, το Μεικτό Κλιμάκιο του ΝΑΤΟ για τον Ηλεκτρονικό Πόλεμο ήδη λειτουργεί, όπως εύκολα διαπιστώνει κανείς από την ιστοσελίδα του, και έχει έδρα την αεροναυτική βάση στο Γέονβιλτον, στην περιοχή Σώμερσετ της Νοτιο-Δυτικής Αγγλίας.

Φυσικά, δεν πρόκειται για κάποια καινοφανή δραστηριότητα. Σύμφωνα με αποχαρακτηρισμένα έγγραφα που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα, η ανταλλαγή πληροφοριών εντός του ΝΑΤΟ για τον Ηλεκτρονικό Πόλεμο ανατρέχει στο 1959.

Συναφώς να παρατηρήσω ότι στο Οργανόγραμμα του Κλιμακίου επιφυλάσσονται δυο σημαντικές θέσεις για την Ελλάδα, εάν δεν κάνω λάθος. Η μία στον αρ. 4 του Επικεφαλής του Επιχειρησιακού Κλάδου και η άλλη στον αρ. 28 του Επικεφαλής Τμήματος στο Τμήμα Βάσης Δεδομένων. Επί πλέον η Ελλάδα εντέλλεται να ορίζει τον Πρόεδρο των συνεδριάσεων της Ανώτερης Επιτροπής Πολιτικής και Πόρων. Εκτός κι αν θεωρούμε ότι όλα αυτά δεν είναι σημαντικά, μολονότι, εξ όσων αντιλαμβάνομαι, μας προσφέρονται και αρκετές ευκαιρίες εκπαίδευσης του δικού μας προσωπικού και συμμετοχής σε έναν τομέα όπου δε γνωρίζω σε ποια κατάσταση βρίσκονται οι ένοπλες δυνάμεις μας.

Δεν μπόρεσα να εντοπίσω στην οργανωτική διάταξη των δικών μας ενόπλων δυνάμεων κάποια ιδιαίτερη μονάδα που να ασχολείται αποκλειστικά με τον ηλεκτρονικό πόλεμο. Δεν γνωρίζω εάν το Κέντρο Έρευνας και τεχνολογίας του ΓΕΣ ασχολείται με το θέμα αυτό. Αλλά, μπορεί να κάνω και λάθος.

Αυτό που θέλω να επισημάνω εμφατικά είναι ότι σε μια εποχή όπου ο πόλεμος αυτός, που άνετα θα μπορούσαμε να τον χαρακτηρίσουμε ως «αόρατο», έχει καθοριστική και κρίσιμη σημασία για τη διαμόρφωση ευνοϊκού επιχειρησιακού περιβάλλοντος, αφορά κα εμάς.

Αναφέρομαι στο ηλεκτρομαγνητικό φάσμα το οποίο οι πάντες επιθυμούν να ελέγξουν ή τουλάχιστον να περιορίσουν τις δυνατότητες των αντιπάλων. Γι αυτό και δημιουργούνται σύνθετα, ενσωματωμένα, πολυ-λειτουργικά συστήματα κυβερνο-ηλεκτρονικού πολέμου. Η αλματώδης ανάπτυξη των ψηφιακών τεχνολογιών έχει αναπόφευκτα μεταβάλλει δραστικά και τον χαρακτήρα του πολέμου. Η τεχνολογία επιβάλλει δραστικές και επαναστατικές αλλαγές σε δόγματα, στρατηγική, τακτική, νέα οπλικά συστήματα. Γι αυτό και οι κύριες συνιστώσες του ηλεκτρονικού πολέμου διακρίνονται σε Επίθεση, Υποστήριξη και Προστασία. Κάθε συνιστώσα έχει και τη δική της λογική, τη δική της τεχνολογία.

Δεν υπάρχουν ουσιώδεις διαφορές στον ορισμό του Ηλεκτρονικού Πολέμου. Πρόκειται «για στρατιωτική δράση που εμπλέκει τη χρήση ηλεκτρομαγνητικής και κατευθυνόμενης ενέργειας για τον έλεγχο του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος».
Κυρίες και κύριοι Συνάδελφοι,

Δεν μπορώ να επεκταθώ περισσότερο στο θέμα αυτό. Είναι φανερό ότι η υψηλή τεχνολογία και το υψηλά εκπαιδευμένο προσωπικό μπορούν να υποκαταστήσουν μειονεκτήματα από πλευράς απλής αριθμητικής ισχύος παραδοσιακού στρατιωτικού προσωπικού και να αποτελέσουν αποτελεσματικότατο όπλο αποτροπής ιδιαίτερα σε χώρες, όπως η δική μας. Η διαθεσιμότητα δηλαδή ηλεκτρονικών μέτρων και αντιμέτρων που μπορούν να κρίνουν την έκβαση μιας ενδεχόμενης σύγκρουσης.

Διότι, είναι φυσιολογικό οι μεγάλες δυνάμεις, κι όχι μόνο του ΝΑΤΟ, να διαθέτουν και πόρους και την αντίστοιχη αμυντική βιομηχανία για να εκπληρώνουν τους στόχους τους. Ο ανταγωνισμός είναι μεγάλος. Οι τεχνολογικές εξελίξεις απίθανες.
Λέγεται, επί παραδείγματι, ότι η χρησιμοποίηση τέτοιων προηγμένων όπλων από τη Ρωσία στην Ουκρανία προκάλεσε προβληματισμό στο ΝΑΤΟ και τις Ην. Πολιτείες. Δεν είναι δύσκολο να διακρίνουμε έναν νέο παγκόσμιο ανταγωνισμό εξοπλισμών στον τομέα αυτό.

Δεν πρόκειται για κάποιο μυστικό, με την έννοια ότι τα προγράμματα και η τεχνολογική και οικονομική τους στήριξη είναι εύκολα προσβάσιμα. Τα σχετικά κονδύλια εγγράφονται στους προϋπολογισμούς των κρατών. Είναι τεράστια. Οι Ειδικές Μονάδες που ασχολούνται με τα θέματα αυτά κλαδικές και διακλαδικές εντάσσονται στα συστήματα Διοίκησης και Ελέγχου. Ακόμα και Εγχειρίδια Κυβερνο-Ηλεκτρονικού Πολέμου, πολύ πρόσφατα μάλιστα, όπως αμερικανικά, μπορεί κανείς εύκολα να εντοπίσει στο Διαδίκτυο. Φυσικά, τέτοια κείμενα εκατοντάδων σελίδων είναι στην ουσία προσπελάσιμα από εξειδικευμένους επιστήμονες. Αλλά τέτοιες γνώσεις και εκπαίδευση απαιτούνται σήμερα από τα ανώτερα και ανώτατα στελέχη των ενόπλων δυνάμεων.
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,

Όλοι γνωρίζουμε τους σημερινούς οικονομικούς περιορισμούς που προφανώς εμποδίζουν σοβαρές επενδύσεις υλικών πόρων στον τομέα που σήμερα συζητάμε με αφορμή την κύρωση του Μνημονίου. Θα πρέπει, όμως, να αρχίσουμε να κάνουμε μικρά βήματα και να προγραμματίσουμε. Ως προς αυτό θα ήθελα να αναφέρω το παράδειγμα της Αυστραλίας. Φυσικά, πρόκειται για μια χώρα 22 εκ. κατοίκων με εξαπλάσιο και πλέον ΑΕΠ από το δικό μας, με ανάπτυξη κτλ που αντιμετωπίζει διαφορετικές προκλήσεις, σε ένα τελείως διαφορετικό γεωπολιτικό και στρατηγικό περιβάλλον. Και δεν είναι μέλος του ΝΑΤΟ. Η σύγκριση δεν έχει νόημα.

Αξίζει όμως να προσέξουμε με πόση σοβαρότητα και προγραμματισμό αντιμετωπίζει το θέμα, με ένοπλες δυνάμεις που δεν υπερβαίνουν τις 75.000 όλων των Κλάδων μαζί με τη δύναμη των ενεργών εφέδρων.

Η χώρα αυτή έχει εκπονήσει Στρατηγικό Πλαίσιο 2016-2021, επενδύει σε αυτό 500 εκ δολάρια κι έχει δημιουργήσει ειδική οργανωτική δομή, τη Μονάδα Κυβερνο-Ηλεκτρονικού Πολέμου. Αξίζει να μελετήσουμε το παράδειγμα αυτό.

Τέλος, επιτρέψτε μου κ. Πρόεδρε τρεις τελικές παρατηρήσεις:

Η πρώτη έχει τη μορφή ερωτήματος ή μάλλον απορίας σχετικά με τη συμμετοχή κρατών-μελών του ΝΑΤΟ στο Μνημόνιο αυτό. Είναι μόλις 9. Απουσιάζουν άλλες καθώς και η Τουρκία. Δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω τους λόγους.

Η δεύτερη παρατήρηση έχει να κάνει με τη δημιουργία Ειδικής Μονάδας, εάν δεν έχει συσταθεί, εντός των ενόπλων μας δυνάμεων που να απασχολείται επισταμένα με το θέμα αυτό. Ελπίζω η συμμετοχή μας στο Μεικτό Κλιμάκιο να βοηθήσει ως προς αυτό. Διερωτώμαι εάν είμαστε σε θέση να αξιοποιήσουμε το επιστημονικό δυναμικό που διαθέτουμε κι όχι μόνο στην Ελλάδα ούτως ώστε να ανταποκριθούμε στις υψηλές σύγχρονες απαιτήσεις.

Η τρίτη είναι τεχνικής φύσεως. Αντιλαμβάνομαι ότι τέτοια κείμενα δεν μπορούν να μεταφραστούν από ένα άτομο. Είναι, αναγκαστικά έργο πολλών. Γι αυτό θα πρέπει να υπάρχει κάποια τελική επιμέλεια του κειμένου ούτως ώστε η ορολογία τουλάχιστον και η γραμματική να είναι ενιαία. Επί παραδείγματι το Μνημόνιο αλλού μεταφράζεται ως Μνημόνιο Συνεννόησης κι αλλού ως Μνημόνιο Κατανόησης. Έχω την εντύπωση ότι προ πολλού έχει επικρατήσει το «Κατανόησης». Η λέξη «Μεικτός» αλλού γράφεται με ει αλλού με ι. Η λέξη filled στο Οργανόγραμμα της Υπηρεσίας αυτής αντί για «πλήρης» θα μπορούσε να αποδοθεί ότι αλλά ότι δεν είναι κενή, ότι δηλαδή η θέση αυτή είναι κατειλημμένη.
Ασήμαντες λεπτομέρειες θα μπορούσε κάποιος να αντιτάξει. Όχι ακριβώς. Απλώς, θέλω να υπογραμμίσω ότι πρέπει να αντιμετωπίζουμε τα ζητήματα αυτά με την προσοχή που αρμόζει σε ένα κράτος που δεν διακρίνεται από προχειρότητα. Διότι, έχουμε και τα πρόσφατα μεταφραστικά ατυχήματα στο ΥΠΕΞ.

Για τους λόγους που εξέθεσα πιο πάνω κρίνω ότι η συμμετοχή μας στο Μεικτό Κλιμάκιο του ΝΑΤΟ για τον Ηλεκτρονικό Πόλεμο είναι επωφελής για τα εθνικά μας συμφέροντα.

Ψηφίζω υπέρ της κύρωσης του Σχεδίου Νόμου.

Σας ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας.