Συνέντευξη στο NEWS247 και στην δημοσιογράφο Ιωάννα Μπρατσιάκου

Επιλέξατε να δώσετε τη μάχη του σταυρού για πρώτη φορά στην Α' Αθήνας από το να είστε υποψήφιος στο Επικρατείας. Τι προσδοκάτε από αυτές τις εκλογές; Ποιοι είναι οι στόχοι σας;

Κύριος, βασικός εκλογικός μας στόχος είναι να αναδειχτεί το ΠΟΤΑΜΙ ως η Τρίτη Δύναμη στις επερχόμενες εκλογές. Διότι, καθώς η αυτοδυναμία είναι πιθανώς ανέφικτη, η Τρίτη Εντολή θα παίξει καθοριστικό ρόλο στο πώς θα κυβερνηθεί η χώρα και τι πορεία θα επιλέξει όχι μόνο για να βγει οριστικά από την κρίση σε σύντομο χρονικό διάστημα αλλά για να χαράξει μια πορεία ανάπτυξης και ανασυγκρότησης των πάντων, ώστε να οικοδομήσει με σιγουριά κι ελπίδα το μέλλον που αξίζει στη χώρα.

Γι αυτό λέμε ότι Θέλουμε να τα αλλάξουμε όλα χωρίς να γκρεμίσουμε τη Χώρα. Και θα τα αλλάξουμε αν οι πολίτες με την ψήφο τους αναδείξουν το ΠΟΤΑΜΙ ισχυρή Τρίτη Δύναμη. Δεν πρέπει δε να ξεχνάμε την απειλή της νεοναζιστικής ΧΑ. Θα ήταν ανεξίτηλο όνειδος για τη χώρα αν οι πολίτες την ανέδειχναν σε μια τέτοια υπεύθυνη θέση.

Με τη συγκρότηση των ΜΕΤΑρρυθμιστών πολλοί περίμεναν ότι θα κατεβείτε αυτόνομα στις εκλογές. Για ποιο λόγο αποφασίσατε να συμπράξετε με το Ποτάμι; 

Να θυμίσω ότι την πολιτική πρωτοβουλία των ΜΕΤΑρρυθμιστών εξαγγείλαμε με την εκδήλωσή μας στο Μουσείο Μπενάκη στις 21 Οκτωβρίου και συνεχίσαμε με την Πανελλαδική μας εκδήλωση στο Γκάζι στις 29 Νοεμβρίου. Τα μηνύματα από όλη τη χώρα ήταν ιδιαιτέρως ενθαρρυντικά. Φυσικά, είχαμε τη διάθεση να προχωρήσουμε. Ωστόσο, ο πολιτικός χρόνος συντομεύτηκε απότομα και καθοριστικά. Ήταν αδύνατο να συγκεντρώσουμε και να οργανώσουμε τους αναγκαίους πόρους, ανθρώπινους και υλικούς, για μια τέτοια εκλογική αναμέτρηση σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα.

Να θυμίσω επίσης ότι από τους βασικούς στόχους των ΜΕΤΑρρυθμιστών ήταν η κοινή εκλογική κάθοδος υπό μία μεγάλη ομπρέλα όλων των κομμάτων, φορέων και ανέστιων προσωπικοτήτων της Κεντρο-αριστεράς. Είχα τονίσει εμφατικά ότι ήμασταν "συγκάτοικοι" κι ότι ήρθαμε  για να προσθέσουμε τη δική μας διαφορετική μεν αλλά ενωτική φωνή. Ως προστιθέμενη αξία, για να μεγαλώσουμε την πίττα όχι να την μοιράσουμε σε μικρότερα κομμάτια. Η συνεργασία αυτή, δυστυχώς, δεν έγινε δυνατή.

Η επιλογή μας να συνεργαστούμε με το ΠΟΤΑΜΙ, ένα νέο και δυναμικό πολιτικό κίνημα, προέκυψε μετά από πολλές συζητήσεις στις οποίες διαπιστώθηκε ότι υπήρχε κοινό έδαφος, κοινές αξίες και κοινοί πολιτικοί στόχοι. Κοινές αντιλήψεις για την Ελλάδα που θέλουμε, κοινές προοπτικές. Η συνεργασία καλλιεργήθηκε εκατέρωθεν. Δεν γίνεται εναντίον κανενός κόμματος ή φορέα που κινείται στον ίδιο σχεδόν πολιτικό χώρο. Θα ήταν άτοπο και ανώφελο να εμπλακεί κανείς στις διαμάχες, εσωτερικές και εξωτερικές συγκρούσεις άλλου χώρου, που όλοι με λύπη διαπιστώνουν σήμερα.

Είμαι βαθύτατα πεπεισμένος ότι όλες δυνάμεις του χώρου είναι "καταδικασμένες" να συναντηθούν στο εγγύς μέλλον. Αυτό απαιτεί η αδήριτη πολιτική λογική, οι ανάγκες της χώρας για πολιτική σταθερότητα και προοδευτική προοπτική.

Το Ποτάμι όμως, είναι σήμερα σταθερό σημείο αναφοράς.

Το Ποτάμι προτάσσει την ανάγκη για συνεργασίες. Ποιες είναι οι δικές σας κόκκινες γραμμές σε ενδεχόμενη συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ ή τη Νέα Δημοκρατία;

Τόσο ο Σταύρος Θεοδωράκης όσο κι εγώ έχουμε κατ’ επανάληψη περιγράψει με σαφήνεια και τονίσει στο έπακρο τις "κόκκινες γραμμές". Η θέση μας στο ευρώ και στον σκληρό πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η διαπραγμάτευση και οι συμμαχίες με τους εταίρους μας, όχι η σύγκρουση και οι μονομερείς ενέργειες,  είναι αδιαπραγμάτευτα. Οι αλλαγές στον εκλογικό νόμο, οι ριζικές αλλαγές στο πολιτικό σύστημα και η αναθεώρηση του Συντάγματος σε βασικές διατάξεις του που αφορούν στην ευθύνη των Υπουργών, τις βουλευτικές ασυλίες και άλλα κρίσιμα θέματα, μια δέσμη άμεσων μέτρων κοινωνικής προστασίας των ασθενέστερων στρωμάτων και ανέργων, η ακεραιότητα των καταθέσεων των πολιτών, η  Εθνική Ομάδα Διαπραγμάτευσης για το Χρέος, αξιοκρατία και ορθή  αξιολόγηση παντού, οικονομία της αγοράς αλλά όχι κοινωνία της αγοράς, ανάπτυξη βασισμένη στον ιδιωτικό τομέα κι όχι στο κράτος, συναπαρτίζουν ένα αλληλένδετο σύμπλεγμα "κόκκινων γραμμών". Πιο "κόκκινες" δε γίνεται.

Αυτό που πρέπει να έχουν υπόψη τους οι πολίτες και για το οποίο πρέπει να είναι απολύτως βέβαιοι είναι ότι η Τρίτη Εντολή, ας το επαναλάβω, έχει αποφασιστικό και καθοριστικό ρόλο στο πώς θα κυβερνηθεί η χώρα. Κι αυτές τις εγγυήσεις παρέχουμε προς κάθε κατεύθυνση.

Κύριε Λυκούδη, είναι μακρά η πορεία σας στο χώρο της Αριστεράς και της Ανανεωτικής Αριστεράς. Οι ΜΕΤΑρρυθμιστές και το Ποτάμι επιχειρούν ένα πάντρεμα του φιλελευθερισμού με την ανανεωτική αριστερά. Πολλοί δυσκολεύονται να κατανοήσουν πώς θα λειτουργήσει αυτό το πάντρεμα και σας κατηγορούν για απολιτίκ μετριοπάθεια. Τι απαντάτε; 

Αναμενόμενος ο λιθοβολισμός ενός νέου, πατριωτικού και δυναμικού πολιτικού κινήματος που τάραξε τα νερά του παλαιοκομματισμού αλλά και των άκρων του ελληνικού πολιτικού φάσματος. ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ δεν είναι λέσχη συζητήσεων. Είναι νεοσύστατος, ζωντανός πολιτικός οργανισμός, με Πρόγραμμα και πολιτική άποψη. Κάθε άλλο, παρά "απολιτίκ" είναι. Δεν υπάρχει κανένα "πάντρεμα" μεταξύ ανανεωτικής αριστεράς και κάποιου φιλελευθερισμού. Διαφορετικές απόψεις φυσικά και υπάρχουν. Δεν είναι σταλινικό κόμμα. Όλοι όμως, πολιτικές κινήσεις και άτομα που συνεργάζονται εκλογικά με το ΠΟΤΑΜΙ συγκλίνουν σε βασικές αρχές και θέσεις, σε κοινούς πολιτικούς στόχους, σε κοινό Πρόγραμμα. Συμμερίζονται τις ίδιες αξίες. Επιδιώκουν τα ίδια πολιτικά αποτελέσματα για το καλό της χώρας.  Συνδιαμορφώνουν με τη συμβολή τους τη δυναμική πορεία, το ρεύμα του ποταμού. Μην ξεχνάτε ότι το ΠΟΤΑΜΙ εντάσσεται στην ευρωπαϊκή σοσιαλιστική οικογένεια. Όλα τα άλλα είναι εκ του πονηρού. Μια απλή σύγκριση με το συνονθύλευμα ιδεολογικών τάσεων, απόψεων, της πολύγλωσσης και  ανεύθυνης κακοφωνίας που διακρίνει άλλα κόμματα, όπως επί παραδείγματι τον ΣΥΡΙΖΑ, αρκεί για να πείσει και τον πιο κακόπιστο.

Τα τελευταία χρόνια είδαμε το ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ, τις δύο ιστορικά αντίπαλες πολιτικές δυνάμεις του τόπου, να συνεργάζονται. Είδαμε το ΠΑΣΟΚ να διασπάται με τον Γιώργο Παπανδρέου να ιδρύει νέο κόμμα. Είδαμε βουλευτές και στελέχη να μετακινούνται από τα αριστερά και το κέντρο στα δεξιά ή αντιστρόφως. Η κρίση και τα μνημόνια έφεραν το τέλος της πολιτικής ιδεολογίας στην Ελλάδα;

Οι πολιτικές συνεργασίες σε οποιοδήποτε επίπεδο δεν ακυρώνουν τις διαφορετικές ιδεολογίες και προσεγγίσεις. Γίνονται για κάποιο συγκεκριμένο σκοπό και πρέπει να γίνονται αν θέλουμε να μεταβούμε από μια συγκρουσιακή και εμφυλιοπολεμική σχεδόν αντιπαράθεση σε μια πιο πολιτισμένη και συναινετική πολιτική ατμόσφαιρα, απαραίτητη προϋπόθεση για αποτελεσματικές κυβερνήσεις συνεργασίας που φαίνεται να θέλει η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών. Κρίνονται, φυσικά, τόσο εκ του αποτελέσματος όσο και από τους ίδιους τους πολίτες.

Αναφορικά με τις ατομικές πολιτικές μετακινήσεις μέσα στο πολιτικό φάσμα κι αυτές πρέπει να κρίνονται συγκεκριμένα και με τα συμφραζόμενα. Ορισμένες, εύλογα προκαλούν έκπληξη και ερωτηματικά όταν μάλιστα δεν γίνονται προς συγγενείς πολιτικούς χώρους.

Η κρίση, που έφερε τις υποχρεώσεις και τις δεσμεύσεις (τα Μνημόνια) που αναλάβαμε έναντι των δανειστών μας, δεν έφερε το τέλος των πολιτικών ιδεολογιών. Αντίθετα ανέδειξε στον αφρό υποβόσκοντα ρεύματα και ενίσχυσε τα πιο αποκρουστικά και επικίνδυνα από αυτά, δηλαδή τον δημαγωγικό εθνο-λαϊκισμό αριστερής και δεξιάς απόχρωσης και τον εγκληματικό νέο-ναζισμό της ΧΑ. Το νέο στοιχείο στο πεδίο αυτό δεν είναι τόσο η σύγχυση που προκλήθηκε όσο η κοινή εννοιολογική συγκρότηση φαινομενικά αντίθετων ιδεολογιών. Είναι η σύμπλευση του συνονθυλεύματος του διαβόητου «αντι-μημονιακού» στρατοπέδου, όπου αν δεν έβλεπε κανείς την υπογραφή δεν μπορούσε να καταλάβει από πού συγκεκριμένα προερχόταν η κάθε θέση. Είναι τόσο απελπιστικά όμοιες μεταξύ τους. Διότι φέρουν μέσα τους το ίδιο ψέμα.

Γιατί παρατηρούμε πλέον τόσο συχνά φαινόμενα εκφυλισμού του πολιτικού διαλόγου; Είναι ενδεικτικό το πρόσφατο περιστατικό με τις δηλώσεις Βουδούρη, Παραστατίδη για την προεδρική εκλογή, στο οποίο μάλιστα αντιδράσατε έντονα.

Πράγματι, πρόκειται για ηθική κατάπτωση, εκφυλισμό του πολιτικού διαλόγου και του πολιτικού ήθους. Η συχνότητα του φαινομένου οφείλεται στην πολιτική μας κουλτούρα που βρίσκεται σε υστέρηση και τον πολιτικό καιροσκοπισμό, χαρακτηριστικά ενός ανώριμου και δυσλειτουργικού πολιτικού συστήματος. Βεβαίως, κανένας δεν απαλλάσσεται από την προσωπική του ευθύνη ως πολιτικός.

 Έπρεπε να αντιδράσω έντονα σε αυτά τα φαινόμενα, στο νοσηρό κλίμα που είχε σκοπίμως καλλιεργηθεί, που δυστυχώς απαξιώνουν την ελληνική Βουλή και καταρρακώνουν το κύρος της. Και αντέδρασα.

Η Δημοκρατική Αριστερά ήταν και δικό σας παιδί και ο Φώτης Κουβέλης προσωπικός φίλος. Πώς είναι οι σχέσεις σας μετά την πολιτική ρήξη; Είναι μία ρήξη οριστική η υπάρχει περιθώριο μελλοντικής συνεργασίας;

Ασφαλώς και υπήρξα από τους πρωτεργάτες της δημιουργίας της ΔΗΜΑΡ που γέννησε τόσες ελπίδες σε πολύ σύντομο διάστημα, που επιδοκιμάστηκε από τους εκλογείς με σαφή τρόπο. Δυστυχώς, δεν στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων και των ευθυνών της. Μοιραίες, επομένως, οι πολιτικές συνέπειες. Δεν είναι κάτι που με χαροποιεί επειδή εκ των πραγμάτων και εκ του αποτελέσματος δικαιώθηκα πολιτικά. Αντιθέτως με θλίβει.

Το Βιογραφικό μου Σημείωμα που έχω αναρτήσει στην ιστοσελίδα μου spyros.lykoudis.gr τελειώνει ως εξής:

"Έχω δυο χαρακτηριστικά που, καθώς δεν μπορούσα να απαλλαγώ από αυτά, τα αναβάθμισα σε ηθικές αρχές. Την εμπιστοσύνη στους ανθρώπους και την αμφισβήτηση των βεβαιοτήτων.

Και τα δυο αποδείχτηκαν μειονεκτήματα στην πολιτική μου διαδρομή. Αλλά επιμένω". Δεν θα είχα να προσθέσω τίποτα περισσότερο.