Άκουε πολλά, λάλει καίρια.

ΒΙΑΣ Ο ΠΡΙΗΝΕΥΣ
  • Ομιλίες

Ο σταλινισμός και οι μεταμοντέρνοι θαυμαστές του

Στην παρουσίαση του βιβλίου του Λεωνίδα Χατζηπροδρομίδη

Διαβάζοντας το βιβλίο του Λ.Χατζηπροδρομίδη που τελειώνει με αυτόν τον απίθανο Σλαβόι Ζίζεκ τον γκουρού της Ελληνικής Ριζοσπαστικής Αριστεράς, αυτή τη κωμικοτραγική φιγούρα που είναι ότι πρέπει η παράθεση των απόψεων του για να έχει ο αναγνώστης ένα απολαυστικό ιλαρό τέλος στην ανάγνωση του βιβλίου, αναλογίζεσαι πως και γιατί με τέτοιο παρελθόν σχεδόν όλη η Κομμουνιστική Αριστερά είναι και σήμερα βυθισμένη στα θεωρητικά και πολιτικά της αδιέξοδα.

Η έκδοση και η κυκλοφορία του θαυμάσιου βιβλίου του Λεωνίδα Χατζηπροδρομίδη που σήμερα παρουσιάζουμε επιβεβαιώνει πως το Σταλινικό φαινόμενο θα βρίσκεται μονίμως στο κέντρο του ερευνητικού και αναλυτικού ενδιαφέροντος όσων ιστορικών ή άλλων μελετητών επιχειρούν να δώσουν ερμηνείες στην σύνδεση του σταλινικού ολοκληρωτισμού και της βαναυσότητας που τον συνόδευε με τα πραγματικά κοινωνικά προβλήματα και τους αγώνες των εργαζομένων με στόχο την κοινωνική τους απελευθέρωση.

Αυτά που συνέβησαν τα χρόνια της Σταλινικής θηριωδίας ήταν απίστευτα, και παρά ταύτα εκατομμύρια κομμουνιστές , απλοί άνθρωποι, αγωνιστές, φυλακίζονταν ή πέθαιναν με το όνομά του στα χείλη τους.
Αν σκεφτούμε τις συνθήκες στην μετά τον θάνατο του Λένιν εποχή της μεταπαναστατικής Ρωσίας, θα δούμε το εύφορο έδαφος μέσα στο οποίο επικράτησε, αναδείχθηκε και αναπτύχθηκε η Σταλινική εξουσία και πως συνδέθηκε και υποτάχθηκε σ’αυτήν και το Μπολσεβίκικο κόμμα και στη συνέχεια τα κομμουνιστικά κόμματα της Ευρώπης.

«Πως και γιατί;», αναρωτιούνται για δεκαετίες οι μελετητές της Σταλινικής εξουσίας, η μεγάλη μάζα των μπολσεβίκων απέκτησε, από τα πρώτα χρόνια της κυριαρχίας του Στάλιν, μια τόσο στενή σχέση αλληλεγγύης και εξάρτησης από τον «πατερούλη».
Στην μετεπαναστατική Ρωσία ο οικονομισμός που χαρακτήριζε τις ηγετικές ομάδες των Μπολσεβίκων προσδιόριζε επίσης και τις επιλογές και τις τάσεις τους.

Η πολιτική εξυπηρέτηση από τον Στάλιν κάποιων στόχων οικονομικής ανάπτυξης της Ρωσίας σε αντιστοίχηση με τις ανάγκες της ρημαγμένης από τον πόλεμο χώρας, τον αναδείκνυε εκ των πραγμάτων σε ηγέτη.
Έτσι από τη μία μεριά η γενιά του εμφύλιου πολέμου κουρασμένη πια, και απ’ την άλλη ο υπαρκτός ακόμα και στις τάξεις των μπολσεβίκων μεγαλορωσικός εθνικισμός, βρήκαν τον ιδανικό εκφραστή τους στον Ηγέτη.

Η Σταλινική εξουσία αποκτά ρίζες και ισχύ και ξεκινάει γρήγορα την μετάπλαση της σε «Θεωρία»
Βασικό στοιχείο της Σταλινικής «θεωρίας» υπήρξε η αντίληψη πως πάνω από όλα έπρεπε να ισχυροποιηθεί το Σοβιετικό κράτος. Σ’αυτόν τον στόχο υποτάχθηκαν τα πάντα.

Η μετάπλαση του κόμματος και των κοινωνικών δυνάμεων επιχειρήθηκε βιαιότατα.
Κολλεκτικοποίηση, ανάπτυξη ενός τεράστιου καταναγκαστικού κρατικού μηχανισμού, μονολιθικότητα στο κόμμα και ταύτιση του με το κράτος κ.τ.λ.

Τα Ευρωπαϊκά Κομμουνιστικά Κόμματα με τη σειρά τους, με βάση τη Σταλινική «θεωρία» για την επανάσταση έπρεπε να συνδέσουν την ύπαρξή τους με την υπεράσπιση του Σοβιετικού Κράτους. Ο δημοκρατικός συγκεντρωτισμός κωδικοποιημένος απ’ τον Στάλιν, διαμόρφωνε το πλαίσιο ώστε όχι μόνο αυτά τα κόμματα να μεταλλάσσονται σε καταπιεστικούς μηχανισμούς αλλά βοηθούσε και τις ηγεσίες τους να αναπαράγονται.

Σε ένα τέτοιο πλαίσιο (οι σκέψεις μου προφανώς είναι ελλειπτικές) σε γενικές γραμμές, ο Σταλινισμός βρίσκει το έδαφος και στεριώνει.

Βέβαια θα πρέπει να δεχτούμε πως και η Λενινιστική αντίληψη για τον ρόλο του κόμματος άφηνε ανοιχτή την πιθανότητα εξέλιξης της Σταλινικής εξουσίας σε βαρβαρότητα.

Το σχήμα: «αλήθεια είναι η αλήθεια του προλεταριάτου» το οποίο προλεταριάτο εκφράζεται από το κόμμα και το κόμμα είναι η ηγεσία δηλαδή ο ηγέτης, δεν μπορούσε παρά να οδηγήσει στις Σταλινικές τερατογεννέσεις.
Ο Λ. Χατζηπροδρομίδης με το εξαιρετικό του βιβλίο μας δίνει τη δυνατότητα να διερευνήσουμε τις έννοιες του ολοκληρωτισμού της Βαρβαρότητας και του κυνισμού που συνόδευσαν τη Σταλινική περίοδο, μέσα από τις κριτικές σκέψεις και τις προσεγγίσεις στο φαινόμενο σπουδαίων διανοητών, αντιφρονούντων στον χώρο του υπαρκτού σοσιαλισμού ή και άλλων προοδευτικών φιλοσόφων.

Διαβάζοντας το βιβλίο αναπνέουμε γνώση και διευρύνουμε τη δική μας κριτική σκέψη όταν την στέλνουμε να συναντήσει τη δύναμη της σκέψης του σπουδαίου Πολωνού διανοητή Λέσεκ Κολακόφσκι ή του σημαντικού ποιητή-συγγραφέα επίσης Πολωνού Τσεσουάβ Μίλος.

Και οι δύο τους τονίζουν την άμεση σχέση του Σταλινισμού με την ισοπέδωση της ανθρώπινης σκέψης με τελικό στόχο την κατάργησή της στο όνομα του υπέρτατου αγαθού, για τον οποίο δεν χρειάζεται να σκέφτεται κανένας άλλος, αφού σκέφτεται το κόμμα για όλους και για το κόμμα βέβαια ο Ηγέτης.

Στο βιβλίο θα συναντήσουμε τον Τζίλας, τον Ράσσελ τον Λόντον και άλλους διανοούμενος και θα βρούμε μπροστά μας και την ζοφερή σταλινική ηγετική ομάδα των δολοφόνων, με τον αιματοβαμμένο Βισίνσκυ επικεφαλής.
Ο χαρακτηρισμός «δολοφόνοι» δεν είναι αποτέλεσμα πρόχειρης σκέψης.

Διαβάζουμε στο βιβλίο του Λ. Χατζηπροδρομίδη:

Έκθεση στο 18ο Συνέδριο του κόμματος. Για τη δράση του Κ.Κ. της ΕΣΣΔ.
«Στις 10 Μαρτίου του 1939, αφού έχει προηγηθεί η περίοδος της μεγάλης τρομοκρατίας και των εκκαθαρίσεων ο Στάλιν σχολιάζει: Μερικοί εκπρόσωποι του ξένου τύπου φλυαρούν ότι οι εκκαθαρίσεις των σοβιετικών οργανώσεων από τους κατασκόπους τους σαμποταριστές και δολοφόνους σαν τους Τρόσκι, Καμένεφ, Ζηνόβιεφ, Γιάκιρ, Τουχατσέφκσι, Ρόζενχολντς, Μπουχάριν και τα άλλα τέρατα κλόνισε τάχα το Σοβιετικό καθεστώς. Είναι γελασμένοι»

Πραγματικά υπήρξε εντυπωσιακή αυτή η «σωτηρία» του κόμματος όπως γράφει ο Λ.Χατζηπροδρομίδης.
«Από τα 139 μέλη και υποψήφια μέλη της Κ.Ε. που εκλέχθηκαν στο 17 συνέδριο του 1934. Οι 98 δηλαδή το 70% εκτελέστηκαν. Μόνο 15 επέζησαν και ξαναμπήκαν στο 18ο Συνέδριο, στη νέα Κ.Ε. Από τους 1996 συνέδρους στο 17ο Συνέδριο οι 1108 εκτελέστηκαν ή φυλακίστηκαν.

Από τα 17 μέλη του Π.Γ. του 17ου Συνεδρίου που εκτλέχτηκαν έμειναν στη ζωή μόνο τα 7, ενώ από τους υποψηφίους για το Π.Γ. εκτελέστηκαν όλοι πλην ενός του Μικογιάν.
Αυτή υπήρξε δυστυχώς η μαύρη σφραγίδα που μπήκε σε αυτό το μεγάλο πανανθρώπινο ρεύμα που υπηρέτησαν με αυταπάρνηση, με αφοσίωση και θυσίες εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον πλανήτη αναζητώντας μια νέα ζωή σε έναν νέο κόσμο.

Από το ‘17 έως ’89, με αποκορύφωμα την σκοτεινή περίοδο του Σταλινικού ζόφου μια μεγάλη ελπίδα διαψεύστηκε, σύρθηκε στον τρόμο και στον Βούρκο και άφησε ανοιχτό τον δρόμο του πολιτικού θριάμβου του καπιταλισμού και μάλιστα σε άγριες μορφές.

Διαβάζοντας το βιβλίο του Λ.Χατζηπροδρομίδη που τελειώνει με αυτόν τον απίθανο Σλαβόι Ζίζεκ τον γκουρού της Ελληνικής Ριζοσπαστικής Αριστεράς, αυτή τη κωμικοτραγική φιγούρα που είναι ότι πρέπει η παράθεση των απόψεων του για να έχει ο αναγνώστης ένα απολαυστικό ιλαρό τέλος στην ανάγνωση του βιβλίου, αναλογίζεσαι πως και γιατί με τέτοιο παρελθόν σχεδόν όλη η Κομμουνιστική Αριστερά είναι και σήμερα βυθισμένη στα θεωρητικά και πολιτικά της αδιέξοδα.

Δεν έχει ιδιαίτερη σημασία νομίζω ότι πολλοί από εμάς εδώ και πολλά χρόνια αφήσαμε πίσω μας αυτή την «Αριστερά» των Γκουλάκ, των Ερυθρών Χμερ, των Δικών της Μόσχας, του Τείχους, του Ζαχαριάδη κ.τ.λ.
Το αριστερό κίνημα στην χώρα μας –το αποδεικνύει καθημερινά- δυστυχώς δεν έχει αποχτήσει ακόμα αυτό που λέμε «ανοιχτό ελεύθερο φρόνημα». Το Σταλινικό δηλητήριο φαίνεται πως έχει αφήσει υπόλοιπα.

Ο Λ.Χατζηπροδρομίδης μας χάρισε ένα πολύτιμο πόνημα.

Σ’ ευχαριστούμε πολύ Λεωνίδα.

Ενδιαφέροντα άρθρα

23.05.2023

Μετά τον αντιμνημονιακό ΣΥΡΙΖΑ, τι; του Γ. Βούλγαρη

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ
22.05.2023

Το τέλος του καιροσκοπικού ριζοσπαστισμού, του Β. Βαμβακά

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ
31.05.2022

Μεταπολιτική, μεταδημοκρατία, μετακόμματα, του Γ. Σιακαντάρη

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

Αυτή η σελίδα χρησιμοποιεί cookies για να διαχειριστεί τα στοιχεία χρήσης, στατιστικά πλοήγησης και άλλες λειτουργίες. Επισκεπτόμενοι τη σελίδα μας συμφωνείτε οτι μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε cookies.

OK